Elhuyar
-
[:es]Haumea planeta nanoak eraztun bat duela ikusi dute[:]
Neptunoren orbitatik haratagoko gerrikoan dauden lau planeta nanoetatik ezezagunena, Haumea, aztertzeko aukera izan dute EHUko Zientzia Planetarioen taldeko kideek. Horretarako, izar-estaltze bat aprobetxatu dute: 2017ko urtarrilaren 21ean izar baten aurretik […]
-
[:es]Kimikako Nobel Saria biomolekulen egitura aztertzeko kriomikroskopia elektronikoa garatu zutenei[:]
Nobel Fundazioak JacquesDubochet, Joachim Frank eta Richard Henderson zientzialariak saritu ditu 2017an, biomolekulen egitura aztertzeko kriomikroskopia elektronikoa garatzeko egin duten lanagatik. Dubochet Lausanneko Unibertsitatean ikertzailea da, Frank Columbiako Unibertsitatean eta […]
-
[:es]Fisikako Nobel Saria grabitazio-uhinak behatzea posible egin dutenentzat[:]
Nobel Fundazioak iragarri duenez, Rainer Weiss, Barry C. Barish, eta Kip S. Thorne ikertzaileek jasoko dute 2017ko Fisikako Nobel saria, LIGO behatokia garatu eta grabitazio-uhinen behaketa posible egiteagatik.
-
[:es]Medikuntzako Nobela, erritmo zirkadianoaren mekanismo molekularra argitu dutenei[:]
Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash eta Michael W. Young ikertzaileek jasoko dute Medikuntza edo Fisiologiako Nobel saria. Hala erabaki du Karolinska Institutuak; eta arrazoia, honakoa: “erritmo zirkadianoa kontrolatzen duten mekanismo […]
-
[:es]Pandak ez daude arriskuz kanpo oraindik[:]
Panden populazioak gora egin duen arren, haien habitataren egoera okerrera doa, ikerketa berri baten arabera. 2016an arriskuan dauden espezieen zerrendatik atera eta kalteberen zerrendan jarri zuen panda IUCN Naturaren Kontserbaziorako […]
-
[:es]Zergatik hilobiratzen ziren pertsona batzuk trikuharrietan eta beste batzuk kobazuloetan?[:]
Orain arte, literatura zientifikoak ez du jakin erantzuten Neolitoan zergatik hilobiratzen zituzten pertsona batzuk trikuharrietan eta beste batzuk kobazueloetan. Galdera hori abiapuntu hartuta, eta Neolito garaiko hilobiratze-ohiturak hobeto ezagutzeko, ikerketa […]
-
[:es]Begirada bat itzulpen automatikoko sistemen bilakaerari[:]
Itzulpen automatikoa teknologia ezaguna dugu. Interneten nabigatzen dugunean, sarri erabiltzen dugu atzerriko hizkuntzetan idatzitako testuak ulertzeko, edo, zergatik ez, bai eta itzulpenak egiteko laguntza gisa ere.
-
[:es]Neandertalen garuna gizaki modernoena baino motelago hazten zen[:]
Asturiaseko El Sidrón kobazuloan aurkitutako haur neandertal baten eskeletuak datu baliagarriak eman ditu hobeto ezagutzeko nola garatzen zen neandertalen garuna. Antza, hil zenean 7 urte eta 8 hilabeteko adina zuen […]
-
[:es]Kimioterapiaren eraginkortasuna apaltzen duen proteina bat identifikatu dute[:]
Kimioterapiak zelulen DNAn sortzen dituen hausturak konpontzen dituen proteina bat identifikatu du nazioarteko ikertzaile-talde batek.