Elhuyar
-
Atomo-geruza bakarreko urrea sortu dute
Atomo-geruza bakarreko urrezko orriak sortzea lortu dute, lehenengoz, Linköping-eko Unibertsitateko (Suedia) ikertzaileek. Goldene deitu diote. Ikertzaileek aipatu dutenez, dituen propietateengatik egokia izan liteke karbono dioxidoaren konbertsiorako, hidrogenoa ekoizteko eta balio […]
-
Downen sindromea duten adinekoetan alzheimerra diagnostikatzeko beharra agerian
Downen sindromea duten adinekoetan alzheimerra infradiagnostikatuta dagoela frogatu dute Down-Syndrome Basque Alzheimer-Initiative ikerketa-proiektuan. Izan ere, azken urteotan asko luzatu da Downen sindromea dutenen bizi-itxaropena; horrenbestez, lehen baino ohikoagoa da haiek ere […]
-
Mineralen eskasiaz harago
Ikusten ez ditugun arren, gure egunerokoan zeharo txertatuta daude, eta ezinbestekoak dira trantsizio energetikorako. Meategietatik erauzten den elementu andana dago gailu elektronikoen, auto elektrikoen eta energia berriztagarrien muinean. Kantitate izugarrian […]
-
Giza karenan ere aurkitu dituzte mikroplastikoak
AEBko ikertzaile-talde batek 62 giza karena edo plazenta analizatu ditu, gas-kromatografia eta masa-espektrometria baliatuta, eta frogatu du lagin guztietan mikroplastikoak zeudela. Toxicological Sciences aldizkariak argitaratu du ikerketa. Haren arabera, karen batzuetatik […]
-
Izotz-geruzaren galera baiteztatu dute Groenlandian, satelite bidezko irudiekin
Satelite bidezko argazki historikoen azterketa baten arabera, Groenlandian 28.707 km2-ko izotz-geruza galdu da, 1980-2010 artean. Leedseko unibertsitateak egin du azterketa, eta ikertzaileek argi dute berotzearen ondorioz gertatu dela galera hori. […]
-
Mielinak garunaren energia-gordailu gisa funtziona dezakeela frogatu dute
Ariketa fisikoa denbora luzez egiten denean, adibidez, maratoi batean, nerbio-zelulek ordezko energia-iturrietara jotzen dutela berretsi dute ikerketa batean; tartean, mielinara, hau da, nerbio-zuntzak inguratzen dituen egiturara. Ikerketan hainbat zentrotako ikertzaileak […]
-
Rhesus makako bat klonatu dute, ohiko teknika hobetuz
Rhesus makako bat klonatu dute, lehenengoz, eta bi urtetik gora daramatza bizirik. Orain arte erabilitako teknika hobetuz lortu dute, eta, eraginkortasuna hobetu ez den arren, klonazio-prozesua hobeto ulertzeko eta hobetu […]
-
Paleolitoko haurrak ezagutu nahian
Paleolitoari buruzko kontaeretan, gizonak izan dira protagonista nagusi eta ia bakar. Haurrak, emakumeak, adinekoak edo gaixoak ez dira aipatu, ez bada aztarna oso nabarmenen bat aurkitu dutelako. Azken urteotan, ordea, […]
-
Europa ilargian dagoen karbono dioxidoa barneko ozeanoan sortu zela ondorioztatu dute
Eguzki-sisteman bizi estralurtarra egotekotan, hautagaietako bat Jupiterren Europa ilargia da, Izan ere, orain arteko behaketek iradokitzen dutenez, azalaren azpian ozeano likido bat du. Horrez gain, bizia sortzeko ezinbestekoak diren beste […]