Elhuyar

Elhuyar

[:es]Pirinioetako glaziarrak, gainbehera etengabean[:]

Pirinioetako glaziarrek 243 ha-ko azalera hartzen dute gaur egun, 1850ean baino % 88 gutxiago. Emaitza hori eman dute, Pirineos aldizkarian argitaratu duten lan batean. Besteak beste, Euskal Herriko Unibertsitateko Ibai […]
Elhuyar

[:es]Metal oxido bidimentsionalak sortzea lortu dute[:]

Metal likidoak erabilita material bidimentsionalak sintetizatzea lortu dute Australiako RMIT Unibertsitateko ikertzaileek. Metal oxidoen geruza fin-finak sortu dituzte, atomo gutxiko lodierakoak. Material horiek supereroaleak direnez, osagai elektroniko nanometriko ahaltsuak garatzeko […]
Elhuyar

[:es]Genoma editatzeko metodo berriak aurkeztu dituzte[:]

Genoma eraldatzeko teknika berri bana aurkeztu dute Nature eta Science aldizkariek. Bietan Broad Institutuko (Harvard Unibertsitatea) eta MITeko ikertzaileek parte hartu dute, eta biek dute helburutzat gaitzak eragiten dituzten mutazio […]
Elhuyar

[:es]Inertzia-bolanteak: nola metatu energia biraketan[:]

Inertzia-bolanteek ondo baino hobeto erakutsi izan dute milaka urtean oso erabilgarri direla. Gaur egun, energia elektrikoa metatzeko oso egokiak izan daitezkeela erakutsi dute, bateria mekaniko modura, eta jadanik inertzia-bolante komertzialak […]
Elhuyar

[:es]Giza geneen erregulazioaren atlasa sortu dute[:]

Pertsona baten zelula guztiek gene berak dituzten arren, haien espresioa asko aldatzen da batetik bestera. Hala lortzen da batzuk begiko zelula, baina beste batzuk urdaileko zelula bihurtzea, esaterako. Hainbat urteko […]
Elhuyar

[:es]Bi neutroi-izarren arteko talka detektatu dute, grabitazio-uhinen bidez[:]

2017ko abuztuaren 17an, grabitazio-uhinak detektatzeko LIGO eta Virgo behatokietan orain arte jasotakoetatik bereizten zen seinale bat jaso zuten. Izan ere, grabitazio-uhinen seinalearekin batera, erradiazio elektromagnetikoa ere jaso zuten. Azkenean, bi […]
Elhuyar

[:es]Haumea planeta nanoak eraztun bat duela ikusi dute[:]

Neptunoren orbitatik haratagoko gerrikoan dauden lau planeta nanoetatik ezezagunena, Haumea, aztertzeko aukera izan dute EHUko Zientzia Planetarioen taldeko kideek. Horretarako, izar-estaltze bat aprobetxatu dute: 2017ko urtarrilaren 21ean izar baten aurretik […]
Elhuyar

[:es]Kimikako Nobel Saria biomolekulen egitura aztertzeko kriomikroskopia elektronikoa garatu zutenei[:]

Nobel Fundazioak JacquesDubochet, Joachim Frank eta Richard Henderson zientzialariak saritu ditu 2017an, biomolekulen egitura aztertzeko kriomikroskopia elektronikoa garatzeko egin duten lanagatik. Dubochet Lausanneko Unibertsitatean ikertzailea da, Frank Columbiako Unibertsitatean eta […]
Elhuyar

[:es]Fisikako Nobel Saria grabitazio-uhinak behatzea posible egin dutenentzat[:]

Nobel Fundazioak iragarri duenez, Rainer Weiss, Barry C. Barish, eta Kip S. Thorne ikertzaileek jasoko dute 2017ko Fisikako Nobel saria, LIGO behatokia garatu eta grabitazio-uhinen behaketa posible egiteagatik.