Elhuyar
-
[:es]Atleta emakumezkoen testosterona-maila mugatzeak ez du oinarri zientifikorik[:]
Emakumezkoen lehiaketetan parte hartzeko testosterona-maila mugatzea erabaki zuen iaz Atletismoko Federazioen Nazioarteko Elkarteak (IAAF). Arauaren arabera, gehienez ere 5 nmol/l-ko kontzentrazioa izan dezakete parte-hartzaileek odolean. Neurri horrek kritika asko eragin […]
-
[:es]Karen Uhlenbeck matematikariak jaso du 2019ko Abel Saria[:]
Karen Uhlenbeck matematikari estatubatuarrak “ekuazio diferentzial partzial geometrikoetan egindako ikerketak” saritu ditu 2019ko Abel Sariak; hala nola, gaugeren teorian eta sistema integragarrietan egindako ekarpenak, Norvegiako Zientzia eta Letren Akademiak adierazi […]
-
[:es]Edizio genetiko heredagarriak klinikan ez erabiltzeko nazioarteko akordio bat eskatu dute adituek[:]
Edizio genetiko heredagarriak klinikan ez erabiltzeko akordioa eskatu dute zazpi herrialdetako adituek. Sinatzaileen artean daude CRISPR edizio-teknika garatu zuten Emmanuelle Charpentier eta Feng Zhang; eta AEBko NIH Osasun Institutuak ere […]
-
[:es]Fukushima, normaltasunetik urruti[:]
Zortzi urte igaro dira lurrikara batek lehenik, eta tsunamiek ondoren, Daiichi zentral nuklearra suntsitu eta hondamendi nuklearra gertatu zenetik. Larrialdiko eta epe luzeko neurriak hartu zituzten, baina oraindik nabarmenak dira […]
-
[:es]Weba birdeszentralizatzen[:]
Birdeszentralizatzea. A ze hitz konplexua! Nire burua defendatzeko esango dut Xuxenek onartzen duela. Baina zer esan nahi du weba birdeszentralizatzeak? Jatorrian, informatzeko eta komunikatzeko tresna edo baliabide deszentralizatua zen weba; […]
-
[:es]Hezur-muineko transplantea eginez hiesa senda daitekeela berretsi dute[:]
Bigarren aldiz, hiesa zuen paziente bat sendatzea lortu dute. Hezur-muineko transplantea egin zioten, Hodgkinsen linfoma ere bazuelako eta bizirauteko beharrezkoa zuelako. Bide batez, ordea, GIB birusarekiko erresistentea den pertsona baten […]
-
[:es]Opiodeen krisiari aurre egiteko neurri berriak iragarri ditu FDAk[:]
Opiodeen krisia AEBek izan duten “osasun-hondamendirik handienetako eta konplexuenetako bat” dela adierazi du AEBetako Elikagaien eta Sendagaien Administrazioak (FDA), kaleratu berri duen prentsa-oharrean. Berez, krisi horri aurre egiteko neurri berriak […]
-
[:es]Poppy Northcutt, Ilargiraino eta bueltan[:]
“Houston, arazo bat izan dugu hemen” entzun zenean, ez zegoen kontrol-zentroan. ABCko kazetari batek deitu zionean jakin zuen oxigeno-tanga batek eztanda egin eta Apollo 13-ko hiru astronautak egoera arriskutsuan gelditu […]
-
[:es]Gizakiak Behe Paleolitoan Praileaitzen izan zirela frogatu dute[:]
Duela 200.000 urte inguru Praileaitz I kobazuloan (Deba, Gipuzkoa) gizakiak egon zirela erakusten duten aztarnak topatu dituzte, hala nola haiek erabilitako harrizko tresnak eta jandako animalien fosilak, tartean elefanteen familiako […]