Elhuyar

Elhuyar

[:es]Bertikalera eramanda, nekazaritza ehunka aldiz oparoagoa izan liteke[:]

Munduan diren laborantza ia guzti-guztiak soroetan lantzen dira gaur egun, baina jarduera hori barruko eraikinetan baldintza zorrotzetan eta bertikalean egiteko aukera aspalditik aztertzen ari da. PNAS aldizkarian argitaratutako ikerketa batean, […]
Elhuyar

[:es]Azeriak 42.000 urtez profitatu dira gizakiek sortutako soberakinez[:]

Haiek baino handiagoak diren harrapakariek uzten dituzten arrastoez elikatu ohi dira azeriak, baina, gaur egun, gizakiak sortutako janari-soberakinek gero eta pisu handiagoa dute animalia hauen dietan. Komentsalismoan oinarritutako harreman hau, […]
Elhuyar

[:es]Bi planeta zuzenean behatu dituzte, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan[:]

VLT teleskopioarekin hartutako irudiak konbinatuz, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan dauden bi planeta erraldoiz osatutako planeta-sistema behatu du ESO Europako Behatoki Australak. The Astrophysical Journal Letters aldizkarian azaldu dute […]
Elhuyar

[:es]Materia ilunaren barrenak arakatuz[:]

Gaur egun, unibertsoa osatzen duten osagaien % 5 besterik ez da ezagutzen, materia arrunta deritzona. Unibertsoaren osagai misteriotsuen % 27 materia da eta beste % 68, berriz, energia; osagai horiei […]
Elhuyar

[:es]Autoak dira ozeanoetara iristen diren mikroplastikoen herenaren jatorria[:]

Autoek urtero milaka tona mikroplastiko isurtzen dituzte atmosferara. Tamainaren arabera, horietako batzuk sortu diren herrialdeetan geratzen dira, baina beste batzuk, haizeak eramanda, ozeanoetan erortzen dira, eta Artikora ere iristen dira.
Elhuyar

[:es]X kromosomaren sekuentzia osoa lortu dute[:]

Giza genoma ikertzen duen NHGRI erakundeko zientzialariek giza kromosoma baten sekuentzia osoa eskuratu dute. Zehaztasun handiko sekuentziazio honek X kromosoman dauden base guztiak kontuan hartzen ditu, alderik alde. Nature aldizkarian […]
Elhuyar

[:es]Garunaren zahartzearen kontra ariketa fisikoak dakartzan onuren gakoa proteina batean egon liteke[:]

Orain arte gutxi ikertu izan den proteina hepatiko batean egon daiteke garunaren zahartzearen kontra ariketa fisikoak dakartzan onuren gakoa, Science aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera: arratoietan egindako probetan oinarritua, ikertzaile […]
Elhuyar

[:es]Errepideek hegaztien bioaniztasunean duten eraginaz ohartarazi dute[:]

Erresuma Batuko errepide-sareak hegaztien bioaniztasunean nola eragiten duen zenbatetsi du ikertzaile-talde batek. Nature Communications aldizkarian argitaratutako ikerketa batean azaldu dutenez, herrialde horretako errepideen inguruan bereziki ohikoak diren hegazti-espezieak biltzen dira. […]
Elhuyar

[:es]Urpean zeuden arkeologia-aztarnategiak azaleratu dituzte Australian[:]

Aurrenekoz, kultura aborigenei lotutako arkeologia-aztarnategiak azaleratu dituzte Australiako uretan. Uhartearen iparraldean egin dute aurkikuntza, Murujuga eskualdeko kostaren aurrean.