Elhuyar

Elhuyar

[:es]Origamia eta kirigamia, materialei ezaugarri bereziak emateko[:]

Origamia eta kirigamia Japoniako arte-diziplinak inspiraziotzat hartuta, materialei ezaugarri mekaniko bereziak ematea lortu dute AEBko eta Txinako ikertzaile batzuek. Applied Physics Reviews aldizkarian argitaratu duten artikuluaren arabera, 2D materialak 3D […]
Elhuyar

[:es]Ozeano Garbiaren Manifestua plazaratu du nazioarteko talde batek[:]

COP26 klima-larrialdiari buruzko gailurra igaro berritan, Nazioarteko aditu-talde batek Ozeano Garbiaren Manifestua kaleratu du, Nazio Batuek ozeanoen arloan 2030erako jarritako helburuei bultzada bat emateko asmoz. Gaurtik azaroaren 19ra bitartean egingo […]
Elhuyar

[:es]Garraioa deskarbonizatzea zailtzen duten arrazoiak nabarmendu dituzte[:]

COP26 klimaren gailurrean eztabaidatu ziren gaietako bat garraioa izan da, hura baita isurien % 21aren jatorria. Hala, hainbat irtenbide proposatu dira garraioari lotutako isuriak gutxitzeko. Oxford Unibertsitateko Garraioa, energia eta […]
Elhuyar

[:es]Dibertsitatearen eta inklusioaren aldeko urratsak ematen hasi dira zientzian[:]

Azken aldian, mugimendua sumatzen da zientzia-sistemaren barruan. Gero eta gehiago dira zientzia-sisteman egiturazko arrazakeria eta bazterketak salatzen dituzten ahotsak, eta, azkenean, inklusioaren aldeko urrats txikiak ematen hasi dira. Aurrekoan, esaterako, […]
Elhuyar

[:es]Giza garuna adimen kolektiboaren ondorioz txikitu dela proposatu dute[:]

AEBko ikertzaile-talde baten arabera, litekeena da adimen kolektiboaren garapenaren ondorioz txikitu izana giza garuna eboluzioan. Txikitze hori, gainera, duela 3.000 urte inguru, nabarmenagoa bilakatu zelakoan daude, eta, agian, oraindik ez […]
Elhuyar

[:es]COVID-19aren txaplata bidezko txertoa eta beste aukera batzuk herrialde pobretuentzat[:]

Queenslandeko Unibertsitatean (Australia) txaplata bidezko txertoa garatu dute, eta saguetan frogatu dute ohiko injekzioek baino babes hobea sortzen duela. Gainera, dosi txikiagoa behar du, giro-tenperaturan biltegiratu daiteke, eta norberak bere […]
Elhuyar

[:es]Hologenomika: ostalari eta mikrobiotaren arteko harremana argitzen[:]

Abeltzaintzan lehentasun estrategiko bihurtu da hologenomika
Elhuyar

[:es]Esne Bidearen kanpoko exoplaneta baten zantzuak aurkitu dituzte lehen aldiz[:]

Lehen aldiz, Esne Bidearen kanpoko exoplaneta bat izan daitekeenaren aztarnak aurkitu dituzte. Orain arte ia 5.000 exoplaneta aurkitu dira; guztiak, gure galaxiaren barruan. Orain, berriz, Chandra X-izpiko teleskopioaren bidez, Saturnoren […]
Elhuyar

[:es] Gaixotasun neurodegeneratiboen prebentziorako makineria[:]

Organismo baten funtzionamendu egokia bermatzeko, ezinbestekoa da zelulen eta proteinen berriztapen egokia. Horretarako kalitate-sistema desberdinak daude, zaharkituak edo gaizki dauden zelulen zein proteinen detekzioaz eta haien desagerpenaz arduratzen direnak. Gaixotasun […]