Elhuyar

Elhuyar

[:es]Fisikako Nobel saria, laserraren fisikan ekarpen iraultzaileak egin zituztenentzat[:]

Arthur Ashkin, Gerard Mourou eta Donna Strickland ikertzaileek jasoko dute 2018ko Fisikako Nobel saria, “laserraren fisikan egindako ekarpen iraultzaileengatik”. Nobel Fundazioak azpimarratu duenez, ikertzaile horiek egindako aurrerapenei esker laserra oso […]
Elhuyar

[:es]Allisonek eta Honjok jasoko dute Medikuntzako Nobela, minbiziari aurre egiteko kontrol-postuaren immunoterapiari bidea irekitzeagatik[:]

James P. Allison eta Tasuku Honjo ikertzaileek jasoko dute Fisiologia edo Medikuntzako Nobel saria, minbizia tratatzeko bide berri bat aurkitzeagatik. Nobel Sarien erakundeak nabarmendu duenez, garatu duten metodoa iraultzailea da, […]
Elhuyar

[:es]Irakurketaren funtsezko garun-egiturak eta funtzioak argitu dituzte[:]

Neurozientzialariek lehendik ezagutzen zuten irakurketarekin lotutako eremu nagusia, informazioa sartzeko erabiltzen dena, baina ez zegoen garbi haren egitura eta funtzionamendua. Orain, eremu hori bi zatitan banatzen dela argitu dute BCBL […]
Elhuyar

[:es]Asteroide batean bi ibilgailu jarri ditu Japoniako espazio-agentziak[:]

Irailaren 21ean, JAXA Japoniako espazio-agentziaren Hayabusa2 espazio-ontziak MINERVA-II1 ibilgailu-parea askatu zuen, Ryugu asteroidetik 55 metrora. Hasieran haien seinalea galdu bazuten ere, hurrengo egunean baieztatu zuten bi ibilgailuek ongi hartu zutela […]
Elhuyar

[:es]Sardiniarrak genetikoki populazio bereizia direla berretsi dute[:]

Sardiniarrek eta euskaldunek jatorri neolitiko aurre-indoeuroparra partekatzen dutela iradokitzen du Nature Genetics aldizkariak argitaratutako ikerketa batek. Europako populazioaren inguruko hipotesi nagusiek adierazten dute Ekialde Hurbiletik eta Anatoliatik zabaldu zirela nekazari […]
Elhuyar

[:es]Sandalo-lurrinak ilea haztea eragiten du[:]

Usaimen-errezeptore batek ilearen hazkuntza erregulatzen duela aurkitu dute. Laborategian giza buru-azalarekin egindako esperimentuetan, ikusi dute sandalo-lurrinak ilea haztea eragiten duela.
Elhuyar

[:es]Leiho berriak unibertsora[:]

Unibertsora begiratzeko leiho erabat berriak irekitzen ari dira; grabitazio-uhinak direla, neutrinoak direla… Eta betiko leihoak ere, argia, irrati uhinak eta abar jasotzen dituzten horiek, nabarmen hobetzen ari dira. Leiho horietatik […]
Elhuyar

[:es]Mitosiaren proteinen atlas dinamikoa argitaratu dute[:]

Zelula banatzeko prozesuan parte hartzen duten proteinen lehen atlas dinamikoa osatu dute. Biologia Molekularreko Europako Laborategian egin dute, eta ikertzaile guztien eskura jarri dute.
Elhuyar

[:es]Zalantzak neandertaltzat jotako artearen egiletzaren gainean [:]

Duela gutxi, uranio/torio desintegrazioaren datazio-teknika erabilita, penintsulako hiru kobazulotako artea neandertalek egina zela ondorioztatu zuten: La Pasiegan (Kantabria), Maltravieson (Cáceres) eta Ardalesen (Málaga). Orain agitaratutako ikerketa batek, ordea, zalantzan jarri […]