Elhuyar

Elhuyar

[:es]Berdeguneetatik hurbil bizitzeak menopausia atzeratzen du[:]

uropako bederatzi herrialdetan (tartean, Frantzia eta Espainia) egindako azterketa batek erakutsi duenez, berdeguneetatik hurre bizi diren emakumeek urrun bizi direnak baino 1,4 urte geroago izaten dute menopausia (batez beste, 51,7 […]
Elhuyar

[:es]Sexuaren arabera aldatzen dira testosteronari lotutako arriskuak [:]

Orain artean testosterona hormonaren mailaren eta zenbait gaixotasunen arteko lotura aztertzen duen ikerketarik handienaren emaitzak aurkeztu dituzte, eta sexuaren araberako alde nabarmenak azaleratu dituzte. Datuen arabera, testosterona-maila altua izateak bularreko […]
Elhuyar

[:es]Industria-iraultzaren hastapenetatik metatu ziren poluitzaileak Himalaiako glaziarretan [:]

Industria-iraultzaren ezaugarri nagusietakoa energia-kontsumoa izan zen: ikatza izan zen aldaketa bultzatu zuen erregaia. Orain frogatu dutenez, errekuntza haren aztarnak iraultzaren hasieratik bertatik metatu ziren Himalaiako goi-glaziarretan.
Elhuyar

[:es]Argitu dute zein den marka guztiak hautsi dituen supereroalearen misterioa[:]

Fisikaren erronkarik handienetakoa da giro-tenperaturan eta giro-presioan supereroaleak diren materialak aurkitzea. Oraingoz, LaH10 da marka guztiak hautsi dituena, -23 ºC eta 130 gigapascaletan baita supereroalea, inoizko tenperaturarik altuenean eta presiorik […]
Elhuyar

[:es]Danbolinzuloko margoak, puzzlea osatzeko pieza esanguratsu[:]

Danbolinzulo haitzuloan (Zestoa, Gipuzkoa) aurkitutako horma-irudiek informazio baliotsua eman dute Paleolitoko testuingurua ulertzeko Besteak beste, bost basahuntz, bi zaldi, eta giza itxurako figura bat identifikatu dituzte. Haiek aztertuta, ondorioztatu dute […]
Elhuyar

[:es]Koronabirusak eragindako larrialdiaren hitz gakoak[:]

Wuhanen (Txinan) hasi eta dagoeneko nazioartean zabaldu den koronabirus-infekzioak, galdera ugari ez ezik, informazio-uholde bat ere sortu du. Kalitatezko komunikazioarekin batera, nahasteak, gaizki-ulertuak eta albiste faltsuak ere zabaldu dira, ordea. […]
Elhuyar

[:es]Neandertalen arrasto genetikoak aurkitu dira afrikarretan[:]

Orain arte kontrakoa uste bazen ere, afrikarrek ere badituzte neandertalen geneen arrastoak, nahiz eta neandertalak ez ziren inoiz lurralde afrikarrean bizi izan, Cell aldizkarian argitaratutako ikerketa berri baten arabera. Orain […]
Elhuyar

[:es]Onddo espezie berri bat aurkitu dute Pagoetako Parke Naturalean[:]

Aranzadi Zientzia Elkarteko mikologoek onddo espezie berri bat aurkitu dute Aian. Altzolarats errekan, Agorregiko burniola eta Mindi errekaren inguruko baso mistoan ikusi dute bakarrik, usteldutako Platanus hispanica zuhaitzen enborrean.
Elhuyar

[:es]Wuhango pneumonia-agerraldiaren jatorria sugeak izan daitezkeela argitu dute [:]

Wuhanen (Txina) gaixotutako pazienteen birusak aztertuta, haren kode genetikoa argitzea lortu zuten lehenik ikertzaileek. Horrela jakin zuten koronabirus bat zela, aurreko urteetan larrialdi globalak eragin zituzten SARS-CoV eta MERS-CoV koronabirusen […]