Elhuyar

Elhuyar

[:es]Infekzioetatik babesten duten mutazio berek beste gaitz batzuk izateko arriskua areagotzen dute[:]

Patogenoen eta gizakion immunitate-sistemaren arteko koeboluzioaren ondorioak aztertu dituzte Herbehereetako ikertzaileek, eta ikusi dute gaixotasun infekzioso batzuei aurre egiteko lagungarriak diren aldaera genetikoek areagotu egiten dutela hanturazko gaitz eta autoimmune […]
Elhuyar

[:es]Adimen artifiziala diskriminatzailea izatea eragozteko sistema bat aurkeztu dute[:]

Datu historikoak erabiltzen dituzten adimen artifizialeko sistemek isuri diskriminatzaileak sortzeko arriskua dute. Hori saihesteko, teknika bat asmatu dute AEBetako eta Brasilgo unibertsitate batzuetako ikertzaileek.
Elhuyar

[:es]Giza kantek ezaugarri berdinak dituzte munduko kultura guztietan[:]

Aspaldiko eztabaida da musika unibertsala ote den. Kultura guztietan egiten da musika, eta hizkuntza unibertsala dela ere esan izan da. Alabaina, aditu ugarik ukatu egiten dute ideia hori; haien arabera, […]
Elhuyar

[:es]Ukimen birtualeko azala garatu dute[:]

Nature aldizkarian argitaratutako artikulu baten arabera, ukimenarekiko sentikorra den interfaze bat garatzea lortu dute. Informazioa bibrazio mekanikoen bitartez komunikatzen du gailuak; hortaz, nolabaiteko azal sintetiko baten modura erabil daiteke. Interfaze […]
Elhuyar

[:es]Lo gutxi egiteak hezurrak ahultzen ditu, menopausia ondoren[:]

Lo gutxiegi egiteak hezurren mineral-dentsitatea txikitzen eta osteoporosia izateko arriskua handitzen duela ondorioztatu dute, menopausia pasa duten emakumeekin egindako ikerketa batean.
Elhuyar

[:es]Neandertalen galeran gizaki modernoen gaitzek nola eragin zezaketen aztertu dute[:]

Gizaki modernoen eta neandertalen gaitzek elkarri nola eragin zieten eta azkenean zergatik gailendu ziren gizaki modernoak proposatu dute, ereduen bidez, Standford Unibertsitateak gidatutako ikertzaile batzuek. Nature Communications aldizkarian argitaratu dituzte […]
Elhuyar

[:es]Perovskita desordenatuak eguzki-panelen eraginkortasuna handitzen du[:]

Belaunaldi berriko eguzki-panelei bultzada eman diezaiekeen ikerketa argitaratu du Nature Photonics aldizkariak. Silizioa perovskita materialez ordezkatzeko helburuz, perovskita-geruza homogeneoagoak egiteko moduak bilatzen ari ziren, baina Cambridgeko Unibertsitateko ikertzaileak ustekabean konturatu […]
Elhuyar

[:es]Klitoriak funtzio garrantzitsuak ditu ugalketan[:]

Klitoriak, plazera emateaz gain, ugalketan laguntzen duela baieztatu du Clinical Anatomy aldizkarian argitaratutako ikerketa batek. Baginaren lubrifikazioak zakila minik gabe sartzeko aukera emateaz gain, klitoria estimulatzeak traktu genitalean aldaketa ugari […]
Elhuyar

[:es]Nettie Stevens: Kromosomak eta sexua[:]

“Ikerketa-lanetan aritu naiz lau urtez, eta nahiago nuke horretan jarraitu, irakaskuntzan baino, ez balitz diru-kontuengatik. Baina nire baliabideak baino ez ditut bizitzeko, eta dagoeneko ia gastatu dut duela zazpi urte […]