Elhuyar

Elhuyar

[:es]Baliteke ibuprofenoak COVID-19 gaitza okertzea[:]

Konplikazio kardiobaskularrak zein arnasketakoak dira COVID-19ak eragin dituen arazo larrienak, eta, azken asteotan, denen ahotan ibili da ibuprofenoak eta bestelako antiinflamatorio ez-esteroideoek okertzen ote duten gaitzaren eboluzioa. Oraingoz, adituek ez […]
Elhuyar

[:es]Materia ilunaren zantzutzat jo izan den seinalea baztertu dute[:]

Partikulen fisikaren hainbat ereduk proposatu izan dute materia iluna pixkanaka deskonposatu eta materia arrunt bihur litekeela, eta prozesu horretan fotoiak askatu litezkeela. Hala, proposatu izan da zenbait galaxiatan ikusitako 3,5 […]
Elhuyar

[:es]Ugaztunetan emeek dute bizi-itxaropenik handiena[:]

Ugaztunen artean, emeen batez besteko bizi-iraupena arrena baino % 18,6 handiagoa da, nazioarteko ikertzaile-talde batek PNAS aldizkarian aurkeztutako datuen arabera.
Elhuyar

[:es]COVID-19ak ekonomian izan ditzakeen epe laburreko ondorioez ahazteko eskatu du The Lancet-ek[:]

The Lancet aldizkariak gogor jo du hainbat herrialdetan COVID-19 gaixotasuna ez zabaltzeko hartzen ari diren neurri eskasen aurka. Editorialean adierazi dutenez, politikariek hartutako neurriak motelegiak eta eskasak izan dira, kasu […]
Elhuyar

[:es]Itsasoari begira[:]

Ozeanokoak dira planetako ekosistemarik ezezagunenetakoak. Han daude gizateriaren hurrengo erronka zientifikorik handienak, Nazio Batuen arabera. Indar eta ahalmen ikaragarriko gunea da, baina egoera kritikoan dago. Gizartea itsasora begira jarri eta […]
Elhuyar

[:es]Biziaren hasierako lehenengo entzimen egitura proposatu dute[:]

AEBko ikertzaile-talde batek, Lurreko biziaren hastapena nolakoa izan zen argitu nahian, hasierako metabolismo hartan gakoak izan ziren bi egitura proteiko identifikatu ditu. Ikertzaileen ustez, lehenengo entzima metabolikoak lirateke egitura xume […]
Elhuyar

[:es]Eunice Foote, aitzindari laborategian eta feminismoan[:]

Joseph Henry fisikariaren txanda zen. Pauso irmoz igo zen oholtzara. Ehunka zientzia-gizon zituen aurrean. Arnasa hartu, eta honela hasi zen: “Zientzia ez da ez inongo herrialdetakoa, ez inongo sexutakoa. Emakumeen […]
Elhuyar

[:es]Uretatik hidrogenoa erauzteko teknologia merkatu dute[:]

Uraren elektrolisia egiteko katalizatzaile merke bat garatu du AEBko ikertzaile-talde batek. Teknologia hori hidrogenoaren bitartez energia biltegiratzeko erabil daitekeela adierazi dute. Nature Energy aldizkarian eman dituzte prozesuaren inguruko xehetasunak.
Elhuyar

[:es]Suteen kudeaketarako animaliek duten garrantzia azpimarratu dute[:]

Ezaguna da hainbat animalia belarjaleek duten garrantzia baso-suteen kontrolerako, belarrak eta bestelako landareak kontsumitzean, basoetako erregaia gutxitu egiten dutelako. Halere, belarjaleak ez dira suteen kudeaketan aritzen direnek kontutan hartu behar […]