Elhuyar

Elhuyar

[:es]Ilargiaren historia geologikoan sakondu du Yutu 2 ibilgailuak[:]

Ilargiaren hego poloan kokatutako Aitken arroa da satelitean dagoen talka-arrorik sakonena, eta bertako geologia ikertzeko arras gune aproposa da. Txinako Espazio Administrazio Nazionalak (CNSA) hara bidali zituen Chang’e 4 espazio-ontzia […]
Elhuyar

[:es]Klitoria mitoaren gainetik[:]

Ezaguna da ariketa: eskatu jendeari giza genital maskulinoak eta femeninoak marraztu ditzan, eta ikusi emaitza. Berdin da eskolako zein unibertsitateko ikasleekin egin, sexu bateko zein besteko helduekin, emaitza beti da […]
Elhuyar

[:es]Botikarik gabe GIB birusa kontrolpean edukitzeko gai direnen afera argitu dute[:]

Giza Immunoeskasiaren Birusa (GIB) eduki arren, gaitza kontrolpean mantentzeko gai diren lagunen kasua argitzea lortu du ikertzaile-talde batek. Nature aldizkarian argitaratutako ikerketa batean azaldu dute fenomenoaren atzean dagoen arrazoia.
Elhuyar

[:es]Fotosintesia imitatuz, erregaia sortzeko gai den gailua asmatu dute[:]

Eguzki-argia, karbono dioxidoa eta ura erregai bihurtzeko gai den gailua aurkeztu du Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) ikertzaile-talde batek. Nature Energy aldizkarian argitaratutako artikulu batean diotenez, hasierako osagai horiekin oxigeno eta […]
Elhuyar

[:es]Desagertutako kumulu globular baten arrastoak aurkitu dituzte[:]

Duela bi mila milioi urte, Esne Bidearen grabitateak 62.000 argi-urtera zegoen kumulu globular bat birrindu zuen Fenix konstelazioan. Orain, desagertutako egitura horren arrastoa bereizteko moduan egon dira astrofisikariak: izar-korronte baten […]
Elhuyar

[:es]Bertikalera eramanda, nekazaritza ehunka aldiz oparoagoa izan liteke[:]

Munduan diren laborantza ia guzti-guztiak soroetan lantzen dira gaur egun, baina jarduera hori barruko eraikinetan baldintza zorrotzetan eta bertikalean egiteko aukera aspalditik aztertzen ari da. PNAS aldizkarian argitaratutako ikerketa batean, […]
Elhuyar

[:es]Azeriak 42.000 urtez profitatu dira gizakiek sortutako soberakinez[:]

Haiek baino handiagoak diren harrapakariek uzten dituzten arrastoez elikatu ohi dira azeriak, baina, gaur egun, gizakiak sortutako janari-soberakinek gero eta pisu handiagoa dute animalia hauen dietan. Komentsalismoan oinarritutako harreman hau, […]
Elhuyar

[:es]Bi planeta zuzenean behatu dituzte, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan[:]

VLT teleskopioarekin hartutako irudiak konbinatuz, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan dauden bi planeta erraldoiz osatutako planeta-sistema behatu du ESO Europako Behatoki Australak. The Astrophysical Journal Letters aldizkarian azaldu dute […]
Elhuyar

[:es]Materia ilunaren barrenak arakatuz[:]

Gaur egun, unibertsoa osatzen duten osagaien % 5 besterik ez da ezagutzen, materia arrunta deritzona. Unibertsoaren osagai misteriotsuen % 27 materia da eta beste % 68, berriz, energia; osagai horiei […]