Elhuyar

Elhuyar

[:es]50 urtetik aurrerako enplegua babestea eta adinagatiko bereizkeria ekiditea, gakoak bizitza luzatzeko[:]

Azken hamarkadetan bizitza-luzera asko handitu da medikuntzan egon diren aurrerakuntzei esker, baina alderdi sozioekonomikoak ahazten ari direla nabarmendu dute Nature aldizkarian argitaratutako ikerketa batean. Zahartze osasuntsua izateko gako garrantzitsu batzuk […]
Elhuyar

[:es]SARS-CoV-2arekiko immunitateak luze irauten du eta txertoak indartu egiten du[:]

Azken ikerketen arabera, SARS-CoV-2 birusarekiko immunitateak luze iraungo luke, eta txertoek immunitate hori sendotuko lukete. Hipotesi horren alde egiten du Nature aldizkarian argitaratu berri den ikerketa batek, frogatu baitute txertoaren […]
Elhuyar

[:es]Atomoei inoiz egindako argazkirik zehatzena lortu dute[:]

2018ko marka hautsita, inoizko bereizmen handieneko argazkia egin diete atomoei Cornell Unibertsitateko ikertzaileek (New York, AEB). Hain zuzen, orain arteko bereizmen onena bikoiztea lortu dute. Pikometroen mailako bereizmena da. Argazkia […]
Elhuyar

[:es]Bidaiariek mikroorganismo erresistenteak hedatzen dituzte[:]

Nazioarteko bidaietan, uste baino ohikoagoa izan liteke bidaiariek mikroorganismo erresistenteak ekartzea etxera, euren hesteetan. Hala erakusten du Washingtongo eta Maastrichteko Unibertsitateko ikertzaile batzuek Genome Medicine aldizkarian argitaratu berri duten ikerketa […]
Elhuyar

[:es]Mundua handitu zuen bidaia[:]

1521eko abenduaren 21a, Tidoren (Molukak). Bi itsasontzietako marinelek negarrez agurtu zuten elkar. Ontzietako batek konponketak behar zituen, eta ezin zuen itsasora atera. Bestea, berriz, bazihoan. Elkanok hartua zuen erabakia: espedizioaren […]
Elhuyar

[:es]“Euskaldunontzat guztiz estrategikoa da elebitasuna zientifikoki ulertzea”[:]

Hizkuntzak izaki sozial bihurtzen gaitu, eta batzuek diote hizkuntzarako gaitasuna ezinbestekoa izan dela gure espezieak arrakasta izateko. Gizatasunaren esentzia bera erakusten digula hizkuntzak. Baina zientziak erakutsi du aurreiritziak eta ezjakintasuna […]
Elhuyar

[:es]Zahartzea neurtzeko modu berri bat aurkitu dute[:]

Zahartze-maila neur daiteke ohiko odol-analisietan neurtzen diren parametroen bilakaera aztertuta. Horixe erakutsi dute Nature Communications aldizkarian argitaratu berri duten lan batean.
Elhuyar

[:es]Galaxia espiral bat, unibertsoa oso gaztea zenekoa[:]

Espiral itxurako galaxia-disko bat aurkitu dute, Big Bangetik 1.400 milioi urtera sortu zena; izar gehienak sortu baino askoz lehenago. Horrelako galaxia egituratuak sortzeko denbora gehiago behar zela uste zen.
Elhuyar

[:es]H5N8 birusaz hegaztien gripea gizakietan zabaltzeko arriskuaz ohartarazi dute[:]

COVID-19aren pandemiak erdi ezkutuan mantendu baditu ere, hegaztien gripeak 2020n arazo larriak eragin ditu munduan. Birusaren H5N8 azpitaldeak, hain zuzen, gogor kolpatu ditu Eurasiako eta Afrikako haztegietako hegaztiak. Miloika hegazti […]