Elhuyar

Elhuyar

[:es]Thomas Midgley: berunezko aurkikuntzak[:]

[:es] 1924ko urriaren 23an, osteguna, Ernest Oelgertek lankideei esan zien norbait jarraika zebilkiola. Ostiralean, lantegian zehar korrika ikusi zuten, “hiru batera datozkit gainera!” oihuka. Ospitalera eraman zuten. Hurrengo egunean hil […]
Elhuyar

[:es]Adimen artifiziala jokoan[:]

[:es]Adimen artifiziala erronka teknologiko handia da gizakiontzat: gure gaitasunak dituzten makinak sortzea. Gurekin komunika daitezkeen eta, datu-kantitate izugarriak prozesatuta, beren kabuz ikasi eta erabakiak har ditzaketen makinak. Oraindik baten batek […]
Elhuyar

[:es]Mintzik gabeko organuluak[:]

[:es]Zelulek hainbat mekanismo dituzte ingurunean gertatzen diren aldaketei berehala erantzuteko. Mekanismo horietako bat da mintz gabeko organuluek plastikotasun altua izatea. Mintz gabeko organuluak duela gutxi ezagutu dira, eta litekeena da […]
Elhuyar

[:es]Neandertalenak direnak (eta ez direnak), Axlorren[:]

[:es]Jose Migel Barandiaran Aierbek Axlor haitzuloan (Dima, Bizkaia) 1967-1974an egindako indusketaren aztarna paleontologikoak berraztertu ditu EHUk zuzendutako ikertzaile-talde batek, eta han bizi izan ziren neandertalei buruzko informazio berria argitaratu du.[:]
Elhuyar

Homo erectus espeziea duela 117.000 urtera arte bizi izan zen

[:es]Orain arte, misterio bat zen Ngandongeko aztarnategian (Java, Indonesia) duela ia 90 urte aurkitutako fosil batzuen adina. Orain, beste metodo batzuekin batera luminiszentzia eta espin erresonantzia baliatuta, 117.000-108.000 urte dituztela […]
Elhuyar

[:es]Gaurko zein desagertutako espezieen bizi-itxaropena kalkulatzeko metodo bat garatu dute[:]

[:es]Genoma aztertuta, gizakion berezko bizi-itxaropena 38 urtekoa dela kalkulatu dute CSIRO Australiako ikerketa-zentroko ikertzaileek. Metodo horren arabera, neandertalek eta denisovarrek ere gizaki modernoaren antzeko bizi-luzera zuten: 37,8 urte.[:]
Elhuyar

[:es]Gure planeta zianobakterioei esker oxigenatu zen[:]

[:es]Planetaren oxigenazioa gakoa izan zen ezagutzen dugun bizia bere baitan har zezan Lurrak. Ezinbestekoa izan zen animaliak sor zitezen, esaterako. Baina ez dago argi nola eman zen oxigenazio-prozesua bera. Science […]
Elhuyar

[:es]Trantsizio energetikoan trabatuta[:]

[:es]Euskal Herrian, erregai fosilen menpeko ereduari estu lotuta jarraitzen dugu, eta berriztagarrietan, Europako beste herrialde batzuen oso atzetik goaz. Hori erakusten du, argi eta garbi, Gaindegiak egin duen azterketak. Areago, […]
Elhuyar

[:es]CAR immunoterapia: ate bat itxaropenera [:]

[:es]Azken urte hauetan, bide berriak sortu dira orain arte tratamendurik ez zuten minbiziei aurre egiteko. Horien artean, CAR immunoterapia nabarmentzen da, oso azkar egin duelako ikerketatik aplikaziorako bidea, eta emaitza […]