Elhuyar
-
[:es]Mikrobioak eta gainazalak: arazoa eta konponbidea?[:]
[:es]COVID-19a dela medio, eguneroko albiste bihurtu zaizkigu gaixotasun infekziosoak. Dena den, gaixotasun horiekiko kezka aurretikoa da, mikrobioak antibiotikoekiko erresistentzia garatzen ari baitira etengabe. Hori dela eta, etorkizunerako beste estrategia batzuk […]
-
[:es]Hiru partikula exotiko berri aurkitu dituzte LHC azeleragailuan[:]
[:es]Hiru partikula exotiko berri aurkitu dituzte LHC azeleragailuan: pentaquark bat eta bi tetraquark. CERNen mintegi batean aurkeztu dituzten aurkikuntza hauek pauso garrantzitsua dira materia exotikoaren ezagutzan, eta, besteak beste, quarkak […]
-
[:es]Zientzia, egiaren etengabeko bilaketa[:]
[:es]“Zientzia-ikerkuntza hauxe da: denek ikusten dutena ikustea, inork pentsatu ez duena pentsatuz”. Albert Szent-Györgyi fisiologoak emandako definizioa omen da hau, eta oso ondo egokitzen zaio Koperniko, Galileo, Newton, Einstein eta […]
-
[:es]Begi hutsez ikusten den bakterio bat identifikatu dute[:]
[:es]Karibeko mangladietan inoiz ezagutu den bakteriorik handiena identifikatu dute. Zentimetro bat luze da; alegia, begi hutsez ikusten da. Ezagutzen ziren beste bakterio erraldoiak baino 50 aldiz handiagoa da, eta, nolabait, […]
-
[:es]Garapen Jasangarrirako Helburuak politikan: diskurtsoetan bale, ekintzetan kale[:]
[:es]Garapen Jasangarrirako Helburuak (GJH) Nazio Batuen Erakundeak argitaratutako 17 helburu dira, eta Agenda 2030 osatzen dute. NBEren arabera, pertsonen, planetaren eta oparotasunaren aldeko ekintza-plan bat da, zeinek bake unibertsala eta […]
-
[:es]Asko gutxietsi da gizakiak itsasoan eragindako petrolio-isurien kutsadura[:]
[:es]Orain arteko estimazioek zioten itsasoko azalean dauden hidrokarburoen ia erdia itsas hondoko petrolio-biltegi naturaletatik iragazitakoa zela. Baina Nanjing Unibertsitateko (Txina) geologoek egindako ikerketaren arabera, % 6 baino ez da itsas […]
-
[:es]Irtenbideak plastikoari[:]
[:es]Nazio Batuen Ingurumen Batzarrak plastikoaren kutsadura murrizteko neurriak hartzea erabaki zuen martxoaren hasieran: 175 herrialdetako ordezkariek 2024an juridikoki loteslea izango den nazioarteko akordioa sortzeko konpromisoa sinatu zuten. Baina, prestatuta al […]
-
[:es]Mineralen eta metalen prezioa igotzeak kolokan jar dezake trantsizio energetikoa[:]
[:es]Azken hamarkadetan, behera egin dute energia berriztagarrien teknologien prezioek etengabe –eguzki-energia fotovoltaikoak eta bateriek, batez ere–, eta, neurri batean, trantsizio energetikoa errazten zuen horrek. Energiaren Nazioarteko Agentziak, ordea, bere kezka […]
-
[:es]Europako hegaztien migrazioen online atlasa[:]
[:es]Europako Hegazti Migratzaileen Atlasa aurkeztu du Europako hegaztien eraztuntzeak koordinatzen dituen EURING erakundeak. Europan habia egiten duten 300 hegazti-espezieren migrazio-ibilbideak eta mugimenduak kontsulta daitezke online, migrationatlas.org webgunean.[:]