Elhuyar
-
[:es]Polimero birziklatu aurreratuen garapena: plastiko-hondakinei bizitza berri bat emanez[:]
Aurten, 100 urte bete dira Hermann Staudingerrek makromolekulen inguruko lehenengo lana argitaratu zuenetik, polimeroen zientziari hasiera eman zionetik. Egun, polimeroek (plastikoak barne) berebiziko garrantzia daukate, arlo ugaritan erabiltzen baitira; are […]
-
[:es]Zika birusa harreman sexualen bidez ere hedatzeko arrazoia argitu dute[:]
Zika birusak giza baginaren traktua estaltzen duten zelulak infektatzen dituela argitu dute, berriki, AEBko ikertzaileek. Zientzialariek bazekiten, 2015an Asiatik Amerikara hasitako zabalkunde epidemikoaren aurretik ere, Zika birusa, eltxoez gain, harreman […]
-
[:es]SARS-CoV-2 birusa detektatzeko tresna azkar bat, CRISPR-en oinarritua[:]
SARS-CoV-2 birusa detektatzeko CRISPR-en oinarritutako diagnostiko azkarreko tresna baten berri eman dute Nature Biotechnology aldizkarian. Diagnostiko-tresna horrek 45 minutu inguruan ematen du emaitza, RT-PCR proben antzeko zehaztasunarekin.
-
[:es]Gizakiok hitz egiteko behar ditugun bide neuronalak uste zena baino lehenago garatu zituzten primateek[:]
Gizakiek hitz egiteko gaitasuna gara zezaten, ezinbestekoa izan zen primateen garunean hainbat aldaketa gertatzea. Hain zuzen ere, entzumenaren eremua eta loburu frontala interkomunikatzen dituzten bide neuronalak sortzea. Orain arte uste […]
-
[:es]Zulo beltz baten zorrotada inoizko zehaztasun handienarekin behatu du EHT lankidetzak[:]
Duela urtebete, Event Horizon edo EHT (Event Horizon Telescope) lankidetzak zulo beltz baten lehen irudia erakutsi zuen. Orain, lankidetza horrek zulo beltz batek sortutako zorrotada inoizko zehaztasun handienaz erakutsi du. […]
-
[:es]Neandertalek egindako soka-zati bat aurkitu dute Abri du Marasen[:]
Landare-jatorriko objekturik zaharrena da; 45.000 urte inguru ditu
-
[:es]Maskaren erabilera COVID-19aren aurrean[:]
Azalpen labur bat, eztabaida luze bati
-
[:es]Botiken kutsaduraren ondorio larriak agerian[:]
The Lancet aldizkari medikoak argitaratu berri duen artikulu batek kutsadura farmazeutikoaren arazo larria jarri du mahai-gainean. Botiken erabilera masiboak ingurumenean eta giza osasunean eragiten dituen ondorio suntsitzaileez ohartarazi du, eta, […]
-
[:es]Ozono-zulo bat agertu da Artikoan[:]
Martxoaren amaieran, 18 kilometroko altueran, % 90 jaitsi da Artikoko estratosferan dagoen ozono-kopurua, hainbat zientzia-erakundetako zientzialariek egiaztatu ahal izan dutenez. Halako egoerarik ez da gertatu 2011. urtetik.