Elhuyar

Elhuyar

[:es]Ponpeia: zena, dirudiena eta dena, kimikaren eskutik[:]

[:es]Duela hamar urte, Ponpeiako lagin batzuk analizatzeko gonbidapena jaso zuten EHUko kimikari batzuek. Geroztik, Ponpeian bertan aritzeko aukera izan dute. Dituzten tresnei eta metodologiari esker, hango freskoek iraganetik orainaldira izan […]
Elhuyar

[:es]2018ko Kimikako Nobel Saria, proteinen eboluzioaren ahalmena hobetu dutenentzat[:]

[:es]Kimikako Nobel Saria Frances Arnold-ek, George Smith-ek eta Gregory Winter-ek jasoko dute aurtengoan; lehenengoak entzimen eboluzio gidatua garatzeagatik, eta beste biek farmakoak sortzeko fago erakusleen teknika (phage display) garatzeagatik. Nobel […]
Elhuyar

[:es]Fisikako Nobel saria, laserraren fisikan ekarpen iraultzaileak egin zituztenentzat[:]

[:es]Arthur Ashkin, Gerard Mourou eta Donna Strickland ikertzaileek jasoko dute 2018ko Fisikako Nobel saria, “laserraren fisikan egindako ekarpen iraultzaileengatik”. Nobel Fundazioak azpimarratu duenez, ikertzaile horiek egindako aurrerapenei esker laserra oso […]
Elhuyar

[:es]Allisonek eta Honjok jasoko dute Medikuntzako Nobela, minbiziari aurre egiteko kontrol-postuaren immunoterapiari bidea irekitzeagatik[:]

[:es]James P. Allison eta Tasuku Honjo ikertzaileek jasoko dute Fisiologia edo Medikuntzako Nobel saria, minbizia tratatzeko bide berri bat aurkitzeagatik. Nobel Sarien erakundeak nabarmendu duenez, garatu duten metodoa iraultzailea da, […]
Elhuyar

[:es]Irakurketaren funtsezko garun-egiturak eta funtzioak argitu dituzte[:]

[:es]Neurozientzialariek lehendik ezagutzen zuten irakurketarekin lotutako eremu nagusia, informazioa sartzeko erabiltzen dena, baina ez zegoen garbi haren egitura eta funtzionamendua. Orain, eremu hori bi zatitan banatzen dela argitu dute BCBL […]
Elhuyar

[:es]Asteroide batean bi ibilgailu jarri ditu Japoniako espazio-agentziak[:]

[:es]Irailaren 21ean, JAXA Japoniako espazio-agentziaren Hayabusa2 espazio-ontziak MINERVA-II1 ibilgailu-parea askatu zuen, Ryugu asteroidetik 55 metrora. Hasieran haien seinalea galdu bazuten ere, hurrengo egunean baieztatu zuten bi ibilgailuek ongi hartu zutela […]
Elhuyar

[:es]Sardiniarrak genetikoki populazio bereizia direla berretsi dute[:]

[:es]Sardiniarrek eta euskaldunek jatorri neolitiko aurre-indoeuroparra partekatzen dutela iradokitzen du Nature Genetics aldizkariak argitaratutako ikerketa batek. Europako populazioaren inguruko hipotesi nagusiek adierazten dute Ekialde Hurbiletik eta Anatoliatik zabaldu zirela nekazari […]
Elhuyar

[:es]Sandalo-lurrinak ilea haztea eragiten du[:]

[:es]Usaimen-errezeptore batek ilearen hazkuntza erregulatzen duela aurkitu dute. Laborategian giza buru-azalarekin egindako esperimentuetan, ikusi dute sandalo-lurrinak ilea haztea eragiten duela.[:]
Elhuyar

[:es]Leiho berriak unibertsora[:]

[:es]Unibertsora begiratzeko leiho erabat berriak irekitzen ari dira; grabitazio-uhinak direla, neutrinoak direla… Eta betiko leihoak ere, argia, irrati uhinak eta abar jasotzen dituzten horiek, nabarmen hobetzen ari dira. Leiho horietatik […]