Elhuyar

Elhuyar

[:es]Eguzki-sistemako planetarik urrunena aurkitu dute[:]

[:es]Eguzkitik 18.000.000.000 km-ra dagoen planeta berri bat aurkitu dute astronomo estatubatuarrek; hain zuzen, eguzki-sisteman inoiz hautemandako objekturik urrunena.[:]
Elhuyar

[:es]Migrainak zein mekanismoren bidez sortzen diren identifikatu dute[:]

[:es]Frantziako Zientzia Ikerketarako Zentroko ikertzaileek migrainak sortzearen arrazoietako bat aurkitu dute: proteina baten mutazioan dago gakoa. Neuronen jarduera elektrikoa inhibitzeko gaitasuna du berez proteinak, baina, mutazioz, gaitasuna galdu eta, ondorioz, […]
Elhuyar

[:es]Fluoxetina antidepresiboaren eragina, hurrengo belaunaldietan ere bai[:]

[:es]Fluoxetina sendagaia Prozac izenez merkaturatu zen lehen aldiz, eta oso erabilia da depresioa tratatzeko, baita haurdunetan ere. Orain, Otawako Unibertsitateko ikertzaileek haren eragina hobeto ezagutu behar dela ohartarazi dute, zebra-arrainetan […]
Elhuyar

[:es]Igel ar hiritarrak basatiak baino erakargarriagoak dira emeentzat[:]

[:es]Ingurune hiritarretan bizi diren tungara igel arrak basoetan bizi direnak baino erakargarriagoak dira emeentzat, korroka konplexuagoak dituztelako. Nature Ecology & Evolution aldizkarian eman dute horren berri.[:]
Elhuyar

[:es]Unibertso goiztiarreko materiaz osatutako tantatxoak sortu dituzte[:]

[:es]Big Banga gertatu eta berehala sortutako lehenengo materia ultraberoaz osatutako tantatxoak sortu ditu ikertzaile-talde batek. Hain zuzen, quark-gluoi plasmaren antzeko egoera likido bat lortu dute, ustez Big Bangaren osteko lehenengo […]
Elhuyar

[:es]Konposite magnetoelektrikoetan oinarritutako energia-metagailu berriak[:]

[:es]Gaur egungo gizarteak eskatzen du energia-kontsumo baxuko dispositibo gero eta txikiago eta erabilgarriagoak erabiltzea. Konposite magnetoelektrikoak, zeinak gai baitira eremu magnetiko baten pean tentsio elektrikoa induzitzeko, erabil daitezke kontsumo baxuko […]
Elhuyar

[:es]1918ko pandemia: ehun urteko itzala, lausoagoa gaur[:]

[:es]Duela 13 urte, ikertzaile-talde batek Influenzavirus bat berpiztu zuen; zehazki, 1918ko gripe-pandemia eragin zuena. Batzuek bioterrorismoaren mamua haizatu zuten arren, helburua guztiz zientifikoa zen, noski: birusaren ahalmen hilgarriaren sekretua argitu […]
Elhuyar

[:es]Ada Lovelace, ordenagailuen eta adimen artifizialaren aitzindari[:]

[:es]Ordenagailuen eta adimen artifizialaren garapena II. Mundu Gerraren inguruan hasi zen, Alan Turingenen eta beste batzuen eskutik. Alabaina, ehun urte lehenago, konputagailuen, programazioaren eta adimen artifizialaren lehen harriak jarri zituzten […]
Elhuyar

[:es]Etikoki onartezintzat jo dute genetikoki eraldatutako haurren kasua[:]

[:es]Jiankui He zientzialari txinatarrak genetikoki editatutako bi haur aurkeztu ditu komunikabideetan. Youtubeko bideoetan eta prentsan azaldu duenez, zazpi bikoteren enbrioiak eraldatu zituen, CRISPR teknikaren bidez, hiesarekiko erresistente egiteko. Eta, enbrioi […]