Elhuyar
-
[:es]Nerabezaroaren zientzia[:]
[:es]Nerabezaroa ez da haurtzarotik helduarora igarotze hutsa; prozesu bat da, eta berariazko ezaugarriak ditu. Bizitzaren aro hori aztertu dute Juan Ignacio Pérez Iglesias Fisiologiako katedradunak eta Naiara Ozamiz Etxebarria Psikologiako […]
-
[:es]Giza ahots-korden eredua garatu dute ikerketarako[:]
[:es]Zelula ametatik abiatuta, ahots-korden hiru dimentsioko eredu bat garatzea lortu dute Wisconsin Madisoneko Unibertsitateko ikertzaileek, giza ahots-korden mukosa eta tolesturak ere badituena. Garrantzia berezia eman diote horri, tolestura horiek baitira […]
-
[:es]Inguruko zelulak janez irauten dute bizirik kimioterapiaz tratatutako minbizi-zelula batzuek[:]
[:es]Minbizi-zelula batzuek kimioterapiari aurre egiteko inguruko zelulak jaten dituztela aurkitu dute. Ikertzaileek uste dute energia lortzen dutela horrela, bizirik irauteko, eta tratamendua bukatu ondoren tumorea birsortzeko. Journal of Cell Biology […]
-
[:es]Ozono-geruzaren zuloa aurten txikiagoa izango dela aurreikusi dute[:]
[:es]Duela 32 urte sinatu zen Montrealgo Protokoloa. Haren bidez, ozono-geruzari kalte egiten zieten gasak ez isurtzeko konpromisoa hartu zuten 196 herrialdek eta Europako Batasunak. Azken neurketen arabera, neurria eraginkorra izaten […]
-
[:es]Indiak ez du lortu Vikram modulua ilargiratzea[:]
[:es]Chandrayaan 2 misioa ondo atera izan balitz, India Ilargiaren gainean ontzi bat jartzen zuen laugarren herrialdea bihurtuko zen, AEBen, Errusiaren eta Txinaren ondoren. Vikram moduluaren bidez lortu behar zuen hori: […]
-
[:es]Laserrak ezagutzaren mugak argitzen [:]
[:es]1960an Theodor Maimanek laserra asmatu zuenean, ez zuen ezertarako balio. Orain, edonon daude. Sortu dira laser-mota berriak ere; ulertzeko ere zaila den denbora-tarte labur batean potentzia ikaragarriak hartzeko gai dira, […]
-
[:es]Duela 550 milioi urteko animalia mugikor eta bilateral baten fosila aurkitu dute[:]
[:es]Orain arteko aztarnetan oinarrituta, zientzialariek uste zuten mugimendua duten animalia bilateralak Ediacara periodoan eboluzionatu zutela (duela 635-542 milioi urte). Orain, horrelako animalia zaharrenaren fosilak eta hark utzitako arrastoak aurkitu dituzte, […]
-
[:es]Auzolan digitala euskararen alde[:]
[:es]Gure bizitzetan, gero eta txertatuago daude hizkuntza- eta hizketa-teknologiak baliatzen dituzten tresnak eta zerbitzuak: laguntzaile birtualak, bozgorailu adimendunak, itzultzaile automatikoak… Teknologia horiek garatzeko, baliabideak behar dira, baina ez bakarrik ekonomikoak; […]
-
[:es]Tigre eltxoak ia desagerraraztea lortu dute Txinako bi lekutan[:]
[:es]Txinako bi lekutan tigre eltxoa ia desagerraraztea lortu dute, bakterio bat eta emeak antzutzeko teknika bat erabilita. Nature aldizkarian eman dute horren berri.[:]