Elhuyar
-
[:es]Ozono-zulo bat agertu da Artikoan[:]
[:es]Martxoaren amaieran, 18 kilometroko altueran, % 90 jaitsi da Artikoko estratosferan dagoen ozono-kopurua, hainbat zientzia-erakundetako zientzialariek egiaztatu ahal izan dutenez. Halako egoerarik ez da gertatu 2011. urtetik. [:]
-
[:es]Baliteke ibuprofenoak COVID-19 gaitza okertzea[:]
[:es]Konplikazio kardiobaskularrak zein arnasketakoak dira COVID-19ak eragin dituen arazo larrienak, eta, azken asteotan, denen ahotan ibili da ibuprofenoak eta bestelako antiinflamatorio ez-esteroideoek okertzen ote duten gaitzaren eboluzioa. Oraingoz, adituek ez […]
-
[:es]Materia ilunaren zantzutzat jo izan den seinalea baztertu dute[:]
[:es]Partikulen fisikaren hainbat ereduk proposatu izan dute materia iluna pixkanaka deskonposatu eta materia arrunt bihur litekeela, eta prozesu horretan fotoiak askatu litezkeela. Hala, proposatu izan da zenbait galaxiatan ikusitako 3,5 […]
-
[:es]Ugaztunetan emeek dute bizi-itxaropenik handiena[:]
[:es]Ugaztunen artean, emeen batez besteko bizi-iraupena arrena baino % 18,6 handiagoa da, nazioarteko ikertzaile-talde batek PNAS aldizkarian aurkeztutako datuen arabera.[:]
-
[:es]COVID-19ak ekonomian izan ditzakeen epe laburreko ondorioez ahazteko eskatu du The Lancet-ek[:]
[:es]The Lancet aldizkariak gogor jo du hainbat herrialdetan COVID-19 gaixotasuna ez zabaltzeko hartzen ari diren neurri eskasen aurka. Editorialean adierazi dutenez, politikariek hartutako neurriak motelegiak eta eskasak izan dira, kasu […]
-
[:es]Itsasoari begira[:]
[:es]Ozeanokoak dira planetako ekosistemarik ezezagunenetakoak. Han daude gizateriaren hurrengo erronka zientifikorik handienak, Nazio Batuen arabera. Indar eta ahalmen ikaragarriko gunea da, baina egoera kritikoan dago. Gizartea itsasora begira jarri eta […]
-
[:es]Biziaren hasierako lehenengo entzimen egitura proposatu dute[:]
[:es]AEBko ikertzaile-talde batek, Lurreko biziaren hastapena nolakoa izan zen argitu nahian, hasierako metabolismo hartan gakoak izan ziren bi egitura proteiko identifikatu ditu. Ikertzaileen ustez, lehenengo entzima metabolikoak lirateke egitura xume […]
-
[:es]Eunice Foote, aitzindari laborategian eta feminismoan[:]
[:es] Joseph Henry fisikariaren txanda zen. Pauso irmoz igo zen oholtzara. Ehunka zientzia-gizon zituen aurrean. Arnasa hartu, eta honela hasi zen: “Zientzia ez da ez inongo herrialdetakoa, ez inongo sexutakoa. […]
-
[:es]Uretatik hidrogenoa erauzteko teknologia merkatu dute[:]
[:es]Uraren elektrolisia egiteko katalizatzaile merke bat garatu du AEBko ikertzaile-talde batek. Teknologia hori hidrogenoaren bitartez energia biltegiratzeko erabil daitekeela adierazi dute. Nature Energy aldizkarian eman dituzte prozesuaren inguruko xehetasunak.[:]