Elhuyar

Elhuyar

[:es]Koronabirusak eragindako larrialdiaren hitz gakoak[:]

[:es]Wuhanen (Txinan) hasi eta dagoeneko nazioartean zabaldu den koronabirus-infekzioak, galdera ugari ez ezik, informazio-uholde bat ere sortu du. Kalitatezko komunikazioarekin batera, nahasteak, gaizki-ulertuak eta albiste faltsuak ere zabaldu dira, ordea. […]
Elhuyar

[:es]Tobako erupzioaren eragina gizakietan uste baino arinagoa izan zen[:]

[:es] Azken bi milioi urtean izandako erupzio handienetakoa gertatu zen duela 74.000 urte inguru Sumatra uhartean (Indonesia), Toba sumendiak eztanda egin zuenean. Hain izan zen handia ezen proposatu baita sei […]
Elhuyar

[:es]Aurora-eztandak, exoplanetak bilatzeko estrategia berria[:]

[:es]Jupiterren Io ilargiak astronomoak inspiratu ditu, eta urrutiko exoplanetak bilatzeko modu berri bat sortu dute. Jupiterrek etengabe izaten ditu aurorak bere poloetan, baina Iok gertu orbitatzen duenean, planetaren eremu magnetikoan […]
Elhuyar

[:es]Materiaren eta antimateriaren arteko simetria berretsi dute[:]

[:es]Teorian aurreikusita zegoen antihidrogenoaren propietate fisiko bat doitasun handiz neurtzea lortu dute CERNeko zientzialariek, eta ikusi dute propietate hori ohiko hidrogenoaren parekoa dela. Horrek materiaren eta antimateriaren arteko simetriak agerian […]
Elhuyar

[:es]Berdeguneetatik hurbil bizitzeak menopausia atzeratzen du[:]

[:es]uropako bederatzi herrialdetan (tartean, Frantzia eta Espainia) egindako azterketa batek erakutsi duenez, berdeguneetatik hurre bizi diren emakumeek urrun bizi direnak baino 1,4 urte geroago izaten dute menopausia (batez beste, 51,7 […]
Elhuyar

[:es]Sexuaren arabera aldatzen dira testosteronari lotutako arriskuak [:]

[:es]Orain artean testosterona hormonaren mailaren eta zenbait gaixotasunen arteko lotura aztertzen duen ikerketarik handienaren emaitzak aurkeztu dituzte, eta sexuaren araberako alde nabarmenak azaleratu dituzte. Datuen arabera, testosterona-maila altua izateak bularreko […]
Elhuyar

[:es]Industria-iraultzaren hastapenetatik metatu ziren poluitzaileak Himalaiako glaziarretan [:]

[:es]Industria-iraultzaren ezaugarri nagusietakoa energia-kontsumoa izan zen: ikatza izan zen aldaketa bultzatu zuen erregaia. Orain frogatu dutenez, errekuntza haren aztarnak iraultzaren hasieratik bertatik metatu ziren Himalaiako goi-glaziarretan.[:]
Elhuyar

[:es]Argitu dute zein den marka guztiak hautsi dituen supereroalearen misterioa[:]

[:es]Fisikaren erronkarik handienetakoa da giro-tenperaturan eta giro-presioan supereroaleak diren materialak aurkitzea. Oraingoz, LaH10 da marka guztiak hautsi dituena, -23 ºC eta 130 gigapascaletan baita supereroalea, inoizko tenperaturarik altuenean eta presiorik […]
Elhuyar

[:es]Danbolinzuloko margoak, puzzlea osatzeko pieza esanguratsu[:]

[:es]Danbolinzulo haitzuloan (Zestoa, Gipuzkoa) aurkitutako horma-irudiek informazio baliotsua eman dute Paleolitoko testuingurua ulertzeko Besteak beste, bost basahuntz, bi zaldi, eta giza itxurako figura bat identifikatu dituzte. Haiek aztertuta, ondorioztatu dute […]