Elhuyar
-
[:es]Ponpeia suntsitu zenean hildako pertsona baten genoma sekuentziatu dute[:]
[:es]Vesuvio sumendiaren erupzio erraldoiak 79. urtean Ponpeia suntsitu zuenean, milaka pertsona hil ziren, eroritako etxeek zapalduta edo sumendiaren errauts toxikoak ittota. Horietako askoren hezurrak harri bihurtuta mantendu dira gaur arte, […]
-
[:es]Naturako material gehienek dute egoera topologiko bat, gutxienez[:]
[:es]Duela 40 urteko uste bat gezurtatu du DIPCk eta Princentongo Unibertsitateak zuzendutako ikerketa batek: material topologikoak bitxiak eta exotikoak direla, alegia. Hain zuzen, argitu dute naturako ia material guztiek daukatela […]
-
[:es]Giza immunitate-zelulen atlasa sortu dute[:]
[:es]Giza genomaren sekuentziazioak balio handiko informazioa eman die zientzialariei, baina ez nahikoa. Giza gorputzeko 30 bilioi zelulek gene berak dituzte, eta organismoak egoki funtziona dezan gako dira geneen espresio-patroi desberdinak […]
-
[:es]Likido zerebroespinal gazteak sagu zaharren memoria hobetzen du[:]
[:es]Sagu gazteen likido zerebroespinala sagu zaharren garunean txertatuta memoria hobetzen dela erakutsi dute. Neuronak isolatzen dituen mielinazko estalkiaren ekoizpena handituz gertatzen da hobekuntza hori. Nature aldizkarian argitaratu dute lana.[:]
-
[:es]Herpesbirus latentea nola berraktibatzen den argitu dute[:]
[:es]Herpesbirusa ezkutuan mantentzen da organismoan, eta mikroRNA batek berraktibatzen du noizean behin, ezpainetan zauriak sortuta eta hainbat organo kaltetuta.[:]
-
[:es]Emakumeen libidoaren heriotza: epaiketa-garaia[:]
[:es]Haurdun geratzeko arriskurik gabeko sexu-harremanak izan nahi dituzu, kezka horrek ondoeza sortzen baitizu. Zure lagunek aho bidezko antisorgailuak erabiltzea gomendatu dizute; beraz, medikuarenera joan zara, eta arin batean kutxatxoa duzu […]
-
[:es]Euskal Herriko estuarioetako paisaien eraldaketa historikoa aztertu dute[:]
[:es]Euskal Herriko estuarioetan nekazaritzarako lur berriak sortzeko XVI. eta XIX. mendeen arteko ekintzek paisaiaren eraldaketan izan duten garrantzia aztertu dute Aranzadiko eta EHUko ikertzaile batzuek.[:]
-
[:es]Platinoaren ordez burdina darabilen hidrogenozko erregai-pila garatu dute[:]
[:es]Hidrogenozko erregai-pilek hidrogenoa elektrizitate bihurtzen dute, eta ur-lurruna baino ez dute askatzen; hortaz, oso baliagarriak izan daitezke energia-trantsiziorako. Baina, eskuragarriak eta jasangarriak izan daitezen, zenbait oztopo gainditu behar dituzte oraindik. […]
-
[:es]Izarren leherketen mota berri bat hauteman dute: mikronobak[:]
[:es]Lehendik ezagunak dira noba eta supernoba fenomenoak. Bietan, izar baten argitasunaren bat-bateko handitzea gertatzen da; izarra masa oso handikoa denean, ikusgarriagoa da, eta supernoba deitzen zaio. Orain, mikronobak ere badirela […]