Elhuyar
-
Euskara hizkuntza-eredu handietan eta txatbotetan bidea eginez
Badira jada bi urte edozein galdera erantzuteko eta mota guztietako atazak egiteko gai diren txatbotak agertu zirela, eta geroztik ChatGPT, Gemini, Copilot, Claude eta enparauak toki guztietan daude eta oso […]
-
Papagaitxoek eta gizakiek antzeko eremuak dituzte garunean bokalizazioei lotuta, antzeko funtzionamenduarekin
Papagaitxo edo perikitoekin egindako azterketa batek agerian jarri du hegazti horiek eta gizakiek, bokalizazioekin lotuta, antzeko eremuak dituztela garunean eta antzeko mekanismoak erabiltzen dituztela. Horrenbestez, papagaitxoak egokiak izan daitezke komunikazio-arazoak […]
-
Gizaki modernoen gene-aldaera bat gako izan liteke hizketaren sorrerarako
NOVA1 genearen aldaera bat hizketaren sorrerarekin lotuta egon litekeela ondorioztatu dute Rockefeller Unibertsitateko (AEB) ikertzaile batzuek. Ikusi dute gizakien aldaera saguetan txertatzean, aldatu egiten direla haien bokalizazioak. Eta baieztatu dute […]
-
Plastiko gehiago garunean, gibelean eta giltzurrunetan baino
Mikro- eta nanoplastiko gehiago aurkitu dute giza garunetan, gibeletan eta giltzurrunetan baino. Gainera, ikusi dute partikula gehiago daudela 2024ko laginetan, 2016koetan baino. Ikertzaileek argi utzi dute ez dagoela argi horrek […]
-
Adimen artifizial sortzailearen inpaktu sozialaz ohartarazi dute
Adimen artifizial (AA) sortzaileak ingurumenean eta gizartean dituen inpaktuak aztertu dituzte AEBko hiru unibertsitate ospetsuk (Northwestern, Harvard eta Texas), elkarrekin. Environmental Science and Ecotechnology aldizkarian argitaratu dute ikerketa, irekian, eta […]
-
H5N1 birusak hainbat mutazio behar ditu gizakietan pandemia bat sortzeko
Zenbait komunikabideren izenburuek kontrakoa adierazi badute ere, H5N1 birusak mutazio bat baino gehiago beharko luke, gizakietan pandemia bat eragiteko gai izateko. Horixe argitu dute Ignacio López-Goñi mikrobiologiako katedradunak eta Elisa […]
-
Labar-artea digitalizazioaren eta AAren aroan
Digitalizazioaren eta adimen artifizialaren iraultza arlo guztietara iritsi da, baita kobazuloen barrunbeetara ere; eta, besteak beste, labar-artea hartu du ikergai. Teknologia berrienen laguntzaz, ezkutuan zeuden altxorrak aurkitzeaz gain, haiek aztertzeko […]
-
Bi hominino-espezie aldi berean bizi izan ziren duela 1,5 miloi urte
Onartuta dago iraganean, Pliozenoan eta Pleistozenoan, hominino-espezie bat baino gehiago bizi zirela aldi berean. Fosilen eskasia dela eta, ordea, ez dago froga sendorik. Orain, Turkana arroan (Kenia) duela 1,5 miloi […]
