Elhuyar
-
[:es]Europako ehiztariak eta Ekialde Hurbiletik etorritako nekazariak 3.000 urtez gurutzatu ziren Neolitoan[:]
[:es]Nekazaritza Ekialde Hurbilean sortu zen, duela 10.000 urte inguru, eta hortik zabaldu zen gero Europa osora. Naturek argitaratutako lan batek argitu du Europako neolitizazio-prozesu horretan zehar, ehiztari-biltzaile europarrak behin eta […]
-
[:es]Asmaren, errinitis alergikoaren eta ekzemen oinarri genetikoa zehaztu dute[:]
[:es]Asmak, errinitis alergikoak (hautsari edo polenari alergia, adibidez) eta ekzemek neurri batean oinarri genetiko bera zutela jakina zen. Hain zuzen ere, horregatik, ohikoa izaten da gaitz horietako bat baino gehiago […]
-
[:es]Pirinioetako glaziarrak, gainbehera etengabean[:]
[:es]Pirinioetako glaziarrek 243 ha-ko azalera hartzen dute gaur egun, 1850ean baino % 88 gutxiago. Emaitza hori eman dute, Pirineos aldizkarian argitaratu duten lan batean. Besteak beste, Euskal Herriko Unibertsitateko Ibai […]
-
[:es]Metal oxido bidimentsionalak sortzea lortu dute[:]
[:es]Metal likidoak erabilita material bidimentsionalak sintetizatzea lortu dute Australiako RMIT Unibertsitateko ikertzaileek. Metal oxidoen geruza fin-finak sortu dituzte, atomo gutxiko lodierakoak. Material horiek supereroaleak direnez, osagai elektroniko nanometriko ahaltsuak garatzeko […]
-
[:es]Genoma editatzeko metodo berriak aurkeztu dituzte[:]
[:es]Genoma eraldatzeko teknika berri bana aurkeztu dute Nature eta Science aldizkariek. Bietan Broad Institutuko (Harvard Unibertsitatea) eta MITeko ikertzaileek parte hartu dute, eta biek dute helburutzat gaitzak eragiten dituzten mutazio […]
-
[:es]Inertzia-bolanteak: nola metatu energia biraketan[:]
[:es]Inertzia-bolanteek ondo baino hobeto erakutsi izan dute milaka urtean oso erabilgarri direla. Gaur egun, energia elektrikoa metatzeko oso egokiak izan daitezkeela erakutsi dute, bateria mekaniko modura, eta jadanik inertzia-bolante komertzialak […]
-
[:es]Giza geneen erregulazioaren atlasa sortu dute[:]
[:es]Pertsona baten zelula guztiek gene berak dituzten arren, haien espresioa asko aldatzen da batetik bestera. Hala lortzen da batzuk begiko zelula, baina beste batzuk urdaileko zelula bihurtzea, esaterako. Hainbat urteko […]
-
[:es]Bi neutroi-izarren arteko talka detektatu dute, grabitazio-uhinen bidez[:]
[:es]2017ko abuztuaren 17an, grabitazio-uhinak detektatzeko LIGO eta Virgo behatokietan orain arte jasotakoetatik bereizten zen seinale bat jaso zuten. Izan ere, grabitazio-uhinen seinalearekin batera, erradiazio elektromagnetikoa ere jaso zuten. Azkenean, bi […]
-
[:es]Haumea planeta nanoak eraztun bat duela ikusi dute[:]
[:es]Neptunoren orbitatik haratagoko gerrikoan dauden lau planeta nanoetatik ezezagunena, Haumea, aztertzeko aukera izan dute EHUko Zientzia Planetarioen taldeko kideek. Horretarako, izar-estaltze bat aprobetxatu dute: 2017ko urtarrilaren 21ean izar baten aurretik […]