Elhuyar
-
[:es]Bertikalera eramanda, nekazaritza ehunka aldiz oparoagoa izan liteke[:]
[:es]Munduan diren laborantza ia guzti-guztiak soroetan lantzen dira gaur egun, baina jarduera hori barruko eraikinetan baldintza zorrotzetan eta bertikalean egiteko aukera aspalditik aztertzen ari da. PNAS aldizkarian argitaratutako ikerketa batean, […]
-
[:es]Azeriak 42.000 urtez profitatu dira gizakiek sortutako soberakinez[:]
[:es]Haiek baino handiagoak diren harrapakariek uzten dituzten arrastoez elikatu ohi dira azeriak, baina, gaur egun, gizakiak sortutako janari-soberakinek gero eta pisu handiagoa dute animalia hauen dietan. Komentsalismoan oinarritutako harreman hau, […]
-
[:es]Bi planeta zuzenean behatu dituzte, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan[:]
[:es]VLT teleskopioarekin hartutako irudiak konbinatuz, Eguzkiaren antzekoa den izar baten inguruan dauden bi planeta erraldoiz osatutako planeta-sistema behatu du ESO Europako Behatoki Australak. The Astrophysical Journal Letters aldizkarian azaldu dute […]
-
[:es]Materia ilunaren barrenak arakatuz[:]
[:es]Gaur egun, unibertsoa osatzen duten osagaien % 5 besterik ez da ezagutzen, materia arrunta deritzona. Unibertsoaren osagai misteriotsuen % 27 materia da eta beste % 68, berriz, energia; osagai horiei […]
-
[:es]Autoak dira ozeanoetara iristen diren mikroplastikoen herenaren jatorria[:]
[:es]Autoek urtero milaka tona mikroplastiko isurtzen dituzte atmosferara. Tamainaren arabera, horietako batzuk sortu diren herrialdeetan geratzen dira, baina beste batzuk, haizeak eramanda, ozeanoetan erortzen dira, eta Artikora ere iristen dira.[:]
-
[:es]X kromosomaren sekuentzia osoa lortu dute[:]
[:es]Giza genoma ikertzen duen NHGRI erakundeko zientzialariek giza kromosoma baten sekuentzia osoa eskuratu dute. Zehaztasun handiko sekuentziazio honek X kromosoman dauden base guztiak kontuan hartzen ditu, alderik alde. Nature aldizkarian […]
-
[:es]Garunaren zahartzearen kontra ariketa fisikoak dakartzan onuren gakoa proteina batean egon liteke[:]
[:es]Orain arte gutxi ikertu izan den proteina hepatiko batean egon daiteke garunaren zahartzearen kontra ariketa fisikoak dakartzan onuren gakoa, Science aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera: arratoietan egindako probetan oinarritua, ikertzaile […]
-
[:es]Errepideek hegaztien bioaniztasunean duten eraginaz ohartarazi dute[:]
[:es]Erresuma Batuko errepide-sareak hegaztien bioaniztasunean nola eragiten duen zenbatetsi du ikertzaile-talde batek. Nature Communications aldizkarian argitaratutako ikerketa batean azaldu dutenez, herrialde horretako errepideen inguruan bereziki ohikoak diren hegazti-espezieak biltzen dira. […]
-
[:es]Urpean zeuden arkeologia-aztarnategiak azaleratu dituzte Australian[:]
[:es]Aurrenekoz, kultura aborigenei lotutako arkeologia-aztarnategiak azaleratu dituzte Australiako uretan. Uhartearen iparraldean egin dute aurkikuntza, Murujuga eskualdeko kostaren aurrean.[:]