Elhuyar

Elhuyar

[:es]Zerk bultzatu zuen dikromatismoaren sorrera eboluzioan?[:]

[:es]Animalia-espezie askotako arrak eta emeak dimorfikoak izaten dira; desberdinak dira itxuran zein funtzionamenduan (oinarrizko funtzio metabolikoetan, immunitate-sisteman, portaeran…). Hegazti eta tximeleten dikromatismoa da dimorfismo deigarrienetako bat, non kolore desberdinak dituzten […]
Elhuyar

[:es]Material magnetiko topologiko berriak aurkitzeko metodo bat diseinatu dute[:]

[:es]Kimika kuantiko topologikoan egin den urrats garrantzitsu baten berri eman du Nature aldizkariak. Material magnetiko topologiko berriak identifikatzeko metodo bat diseinatu dute, eta dagoeneko 100 isolatzaile eta erdieroale magnetiko topologiko […]
Elhuyar

[:es] Duela 27.000 urteko artisten harreman-sareak azaleratu dituzte[:]

[:es]Aitzbitarteko haitzuloetan (Errenteria, Gipuzkoa) 2016an aurkitutako grabatu batzuk Europako beste 17 kobazuloetako grabatuekin alderatu dituzte, eta ondorioztatu dute grabatuak egiteko moduak eta haien banaketak bat egiten dutela orain dela 27.000 […]
Elhuyar

[:es]Fukushimako istripuko erradioisotopoak sistema lurtarretan nola zabaldu diren aztertu dute[:]

[:es]Japoniako gobernuak Fukushimako tona bat ur erradioaktibo ozeanora jaurtiko duela iragarri eta egun gutxira, Nature Reviews Earth & Environment aldizkariak istripuan zabaldutako erradioisotopoen monitorizazio luze batek utzitako emaitzak argitaratu ditu.[:]
Elhuyar

[:es]SARS-CoV-2aren transmisio-bideak, gero eta ezagunagoak[:]

[:es]Izurriaren hedapena ulertzeko, ezinbestekoa da SARS-CoV-2aren transmisioa ezagutzea. Ikerketa zientifiko ugari argitaratu dira horri buruz, eta, Science aldizkarian argitaratutako artikulu batean azaldu dutenez, eztabaida bizia sortu da zenbait alderdiren gainean: […]
Elhuyar

[:es]Exergia: eraikinetan energia-efizientzia sustatzeko tresna[:]

[:es]Zein da pisutsuago 1 kg lasto edo 1 kg burdina? Askok badakite erantzuna: pisu-unitatea kg-a bada, berdin pisatuko dute. Antzeko galderarekin gatozkizue: energia-unitatea kWh bada, non dago energia gehiago 1 […]
Elhuyar

[:es]Bi egarri-motak modu desberdinean kudeatzen ditu garunak[:]

[:es]Ugaztunentzat likidoak edatea berezko portaera da, baina bi egarri-mota ase behar izaten dituzte: bata, egarri osmotikoa da, odoleko gatz mineralen kontzentrazio handiak eragiten duena, eta ur hutsa edanda asetzen dena: […]
Elhuyar

[:es]Munduko ekosistemen % 30 berreskuratuta % 70 murriztu daiteke espezieen desagerpena[:]

[:es]Larrialdi klimatikoaren eta biodibertsitate-galeraren auziek ekosistemak berreskuratzeko apustu globala eskatzen dute. Globala eta bi helburuak modu bateratuan aintzat hartzen dituena, hamabi herrialdetako zientzialariek Nature aldizkarian argitaratutako ikerketaren arabera. Munduan lehentasunez […]
Elhuyar

[:es]Williamina Fleming. Nork esango zuen astronomo izango zenik[:]

[:es] “Emaztea” zirrimarratu, eta “senarra” idatzi zuen gainean. Estatubatuar herritartasuna eskatzeko formularioa betetzen ari zen. Gizonezkoentzat prestatua zegoen. Emaztearen izena jartzeko zen eremuan senarrarena idatzi zuen, eta, ondoan, “zendua” gehitu […]