Elhuyar

Elhuyar

[:es]Al Amal zunda Marteren orbitan da[:]

[:es]Al Amal zunda Marteren orbitan da. Arabiar Emirerri Batuek bidaltzen duten lehen zunda da Al Amal (itxaropena, arabiarrez). Uztailean jaurti zuten, eta atzo sartu zen, arrakastaz, Marteren orbitan. Planeta gorriaren […]
Elhuyar

[:es]Einsteinioaren propietate batzuk neurtzea lortu dute[:]

[:es]Einsteinioa aztertzeko moduan sortzea eta haren propietate batzuk neurtzea lortu dute Berkeley Laborategiko eta Georgetown Unibertstitateko ikertzaile batzuek. 250 nanogramo sortu, eta lagin horrekin, besteak beste, lotura-luzera neurtu ahal izan […]
Elhuyar

[:es]RNA mezularia, txerto berrien funtsa[:]

[:es]COVID-19tik babesteko Sendagaien Europako Agentziak baimendutako lehen bi txertoak RNA mezularian oinarritzen dira. Dituzten ezaugarriei esker, txerto klasikoek baino azkarrago frogatu dute eraginkorrak eta seguruak direla. Dena dela, haien garapena […]
Elhuyar

[:es]Marrazoak eta arraiak % 70 gutxitu dira azken mende-erdian[:]

[:es]Munduko marrazoen eta arraien populazioak % 70 murriztu dira 1970etik aurrera. Eta, ondorioz, elasmobrankio-espezieen hiru laurden desagertzeko arriskuan daude. Emaitza horiek eman ditu nazioarteko ikerketa-talde batek egindako azterketa zabal batek. […]
Elhuyar

[:es]Leku itxietako airea noiz berritu behar den kalkulatzen duen sistema bat diseinatu dute Nafarroako Unibertsitate Publikoan[:]

[:es]Leku itxietako airea noiz eta zenbat berritu behar den kalkulatzen duen sistema bat diseinatu du Ana Ruiz Ilundain Nafarroako Unibertsitate Publikoko Industria Ingeniaritzako ikasleak. [:]
Elhuyar

[:es]COVID-19an sexuak duen eragina aztertzeko eskatu dute[:]

[:es]SARS-CoV-2ak eragiten dituen ondorioak ez dira berdinak gizonetan eta emakumeetan; adibidez, gizonek 1,7 aldiz arrisku handiagoa dute emakumeek baino, infektatuz gero. Hala ere, emakumeak ez dira aintzat hartzen tratamenduen eta […]
Elhuyar

[:es]Bereizketa sistematikoa jasaten dute arlo zientifikoko LGTBIQ taldeko langileek [:]

[:es]Michigango Unibertsitateak AEBko STEM arloko langileei (zientzia, teknologia, ingeniaritza eta matematika) egindako inkesta baten arabera, beren burua LGTBIQ taldekotzat dutenek gainerakoek baino bereizketa handiagoa pairatzen dute, aintzat hartu dituzten alderdi […]
Elhuyar

[:es]Larraungo larreetan errinozero iletsuak eta mamutak bazkatzen ziren duela 46.000 urte[:]

[:es]Larraun hitzak berak adierazten du inguru hori larre-lekua izan dela aspalditik. Bada, duela 46.000 urte, errinozero iletsuak eta mamutak bazkatzen ziren larre horietan. Hori erakusten dute 1996an Otxola espeleologia-taldeko kide […]
Elhuyar

[:es]Hizkuntzak aztertzeko algoritmoak baliagarriak dira birusen mutazioak aurreikusteko[:]

[:es]Hizkuntzen eta birusen eboluzioan egon litezkeen antzekotasun kontzeptualetatik abiatuta, birusen mutazioak aurreikusteko tresna bat garatu dute MITeko ikertzaileek. Tresna baliagarria izan daiteke birusek immunitate-sistemari edo txertoei ihes egiteko gara ditzaketen […]