Elhuyar

Elhuyar

[:es]Duela 41.000 urte neandertalek hildakoak hobiratzen zituztela baieztatu dute[:]

[:es]La Ferrasie 8 deitutako gizkiaren fosilen azterketan oinarrituta, ikertzaileek baieztatu dute duela 41.000 urte La Ferrasie aztarnategiko neandertalek (Dordoina, Frantzia) bazituztela hileta-errituak eta hildakoak hobiratzen zituztela.[:]
Elhuyar

[:es]Anfibioen gainbehera murrizteko neurriak proposatu dituzte Aranzadik antolatutako jardunaldian[:]

[:es]Aranzadi Zientzia Elkarteak Anfibioen Kontserbaziorako III Jardunaldiak antolatu zituen urriaren 16 eta 17an, anfibioen mehatxu nagusiak identifikatu eta populazioen jarraipenak egiteko erabiltzen diren prozedurak fintzeko. Adituek agerian utzi zuten ikerketa, […]
Elhuyar

[:es]Lurralde-antolamendua eta bizitza[:]

[:es]Hirigintzak eta lurraldearen antolamenduak eragin handia dute gure bizitzan: osasunean, ingurunean, generoan, kontsumo-ohituretan, baita hizkuntza-erabileran ere. Hortaz, garrantzitsua da begirada horiek guztiak hiri-plangintzetan txertatzea. Baina nola antolatu beharko lirateke hiriak […]
Elhuyar

[:es]Adimen artifizialak biologiaren erronkarik handienetako bat argitzeko mugarria jarri du[:]

[:es]Azken 40 urteetan, erronka handia izan du biologia molekularrak esku-artean: proteina bakoitzak zer egitura tridimentsional izango duen aurreikusi ahal izate. Izan ere, proteinek beren egitura tridimentsionalari esker izaten dute funtzio […]
Elhuyar

[:es]Google eta nagusitasun kuantikoa [:]

[:es]2019a urte berezia izan zen konputazio kuantikoarentzat, lehen aldiz ebatzi zuelako ordenagailu kuantiko batek superordenagailu klasiko handienek ere ebatzi ezingo luketen problema bat. Lorpen horri quantum supremacy deitu zaio, nagusitasun […]
Elhuyar

[:es]Ariketa fisikoari buruzko gidalerroak berritu ditu OMEk[:]

[:es]Jakina da sedentarismoak heriotza goiztiarra izateko arriskua dakarrela. Horri aurre egiteko, Osasunaren Mundu Erakundeak ariketa fisikoa egitea gomendatzen du: astean gutxienez 150-300 minutu intentsitate ertainean, edo 75-150 minutu intentsitate handiz. […]
Elhuyar

[:es]Baterien ikerketa automatizaturantz[:]

[:es]Jende asko aritzen da baterien ikerkuntzan lanean: lan teorikoan, materialen sintesian, karakterizazioan… Lan handia da, eta emaitzak nahi genukeena baino motelago iristen dira sarritan. Adimen artifizialak asko azkartu lezake prozesu […]
Elhuyar

[:es]Zika birusa transmititzen duen eltxoa “etxekotu” izanak eragin du gaixotasuna epidemia bihurtzea[:]

[:es]Zika birusa transmititzen duen eltxoa ikertzeak hainbat gako eman ditu gaixotasunaren giza epidemiak nola sortu diren ulertzeko. Afrikako oihanetan bizi zen eltxoa da Aedes aegypti, baina hor ez du inoiz […]
Elhuyar

[:es]COVID-19aren hedapena eragozten duten neurri ez-farmakologiko eraginkorrenak identifikatu dituzte[:]

[:es]Nazioarteko ikerketa zabal batean, SARS-CoV-2 birusaren hedapena arintzeko 79 lurraldetan hartu diren neurri ez-farmakologiko nagusiak ebaluatu dituzte. COVID-19aren lehenengo kasuak azaldu zirenetik hasi, eta pandemiaren une desberdinetan erabili direnak kontuan […]