Elhuyar

Elhuyar

[:es]Esne Bidearen bihurdura neurtu dute[:]

[:es]Esne Bidearen 3Dko mapa bat eginez, galaxiaren bihurdura zenbatekoa den neurtu dute zientzialari txinatar eta australiar batzuek. Nature Astronomy aldizkarian eman dute horren berri.[:]
Elhuyar

[:es]Ilargian jaso dute Lurreko arrokarik zaharrena izan daitekeena[:]

[:es]Apollo 14ko astronautek 1971an Ilargian hartutako laginen artean, jatorriz Lurrekoa den arroka bat aurkitu dute. 4.11 milioi urte baino gehiago ditu, eta, dirudienez, talka baten ondorioz askatu zen Lurretik eta […]
Elhuyar

[:es]Erditzea, autismoa ulertzeko gakoa[:]

[:es]Science Advances aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera, erditzeko momentua gakoa izan daiteke autismoa garatzeko. Oraingoz, animalietan egin dituzte entseguak, baina emaitzek erakutsi dute erditze-garaian garunaren aktibitatea ez murrizteak ondorioak izan […]
Elhuyar

[:es]Loaren eskasiak Alzheimerraren garapena bizkortzen du[:]

[:es]Jakina da lo-eskasiak eta Alzheimer gaixotasunak badutela nolabaiteko erlazioa, baina zientzialariek ez dute jakin izan nola gauzatzen den harreman hori. Science aldizkariak argitu du oraingoan: loa eteten denean, gora egiten […]
Elhuyar

[:es]CRISPR metodoaren beste aldaera bat garatu dute[:]

[:es]Genoma editatzeko CRISPR metodo ezagun eta erabilienak Cas9 nukleasa darabil DNA mozteko. Horrez gain, baina, badira beste bi: Cas12a eta Cas12b. Lehena genoma editatzeko erabilgarria bada ere, bigarrena ez, tenperatura […]
Elhuyar

[:es]Karl von Frisch erleekin dantzan[:]

[:es]Munich, 1941aren hasiera. Unibertsitatetik zetorren gutun hura ikusi orduko, susmo txarra hartu zion. “…alde egitera behartzen zaitugu, 1937ko legearen arabera, ez baitituzu irakasle izateko baldintzak betetzen”. Lehenago ere ohartarazpenak jasoa […]
Elhuyar

[:es]Olatuek gero eta indar handiagoa dute, klima-aldaketaren eraginez[:]

[:es]Itsasoko olatuek gero eta energia gehiago dute, Kantabriako Unibertsitatean egin duten ikerketa baten arabera. Eta hori ozeanoen berotzearekin zuzenean lotuta dagoela ondorioztatu dute. Nature Communications aldizkarian argitaratu dute ikerketa.[:]
Elhuyar

[:es]Zulo beltzen kartografia[:]

[:es]Zulo beltzen inguruko datu esanguratsuak plazaratu dituzte Nature eta Science aldizkarietan argitaratutako bi ikerketek. Batetik, zulo beltz txiki baten ingurua kartografiatu dute astronomoek, nolakoa den argitzeko; eta, bestetik, zulo beltzen […]
Elhuyar

[:es]Intsektuen izurriteak kontrolatzeko teknika berria, CRISPR bidez[:]

[:es]Kaliforniako Unibertsitateko ikertzaileek intsektu arrak esterilizatzeko metodologia berria garatu dute. Edizio genetikorako CRISPR teknika erabili dute horretarako: zehaztasun handiz, intsektuen sexua eta emankortasuna baldintzatzen dituzten geneak eraldatu dituzte. Hala, lortu […]