Elhuyar
-
[:es]Larraungo larreetan errinozero iletsuak eta mamutak bazkatzen ziren duela 46.000 urte[:]
[:es]Larraun hitzak berak adierazten du inguru hori larre-lekua izan dela aspalditik. Bada, duela 46.000 urte, errinozero iletsuak eta mamutak bazkatzen ziren larre horietan. Hori erakusten dute 1996an Otxola espeleologia-taldeko kide […]
-
[:es]Hizkuntzak aztertzeko algoritmoak baliagarriak dira birusen mutazioak aurreikusteko[:]
[:es]Hizkuntzen eta birusen eboluzioan egon litezkeen antzekotasun kontzeptualetatik abiatuta, birusen mutazioak aurreikusteko tresna bat garatu dute MITeko ikertzaileek. Tresna baliagarria izan daiteke birusek immunitate-sistemari edo txertoei ihes egiteko gara ditzaketen […]
-
[:es]COVID-19: eztabaida sortu du txertoen bigarren dosia atzeratzeko auziak[:]
[:es]COVID-19aren hirugarren olatuak eta txertoen eskasiak txertaketa-kanpainak birplanteatzera eraman ditu herrialde asko. Erresuma Batuan, esaterako, txertoaren bigarren dosia atzeratzeko aukera aztertzen ari da, ahalik eta jende gehien txertatzeko helburuz. Baina […]
-
[:es]Adipozitoak, obesitatea eta osasuna: uste baino erlazio konplexuagoa[:]
[:es]Asko idatzi eta ikertu da obesitatearen inguruan azken hamarkadetan. Garai batean abantaila ebolutibo bat zena (elikagaiak oparo zeudenean energia biltegiratzeko ahalmena), lehen mailako osasun-arazo bihurtu da gaur egungo gizarte sedentario […]
-
[:es]EHUko ikertzaileek frogatu dute astrozitoak gako direla Parkinsonaren garapenean[:]
[:es]Parkinsona garuneko neuronak kaltetzearekin erlazionatuta dagoen gaitza da: neurona dopaminergikoetan alfa-sinukleina izeneko proteina metatzen doa, eta, ondorioz, neuronak endekatzen eta hiltzen doaz. Hala, ezin dute dopamina sortu, ezinbesteko funtzioa duena […]
-
[:es]Isuriz bahitu: karbono-aztarnaren balantzan ardi latxak orekan [:]
[:es]Joan den urtarrilean gainditu egin zen, beste behin, atmosferako berotegi-efektuko gasen (BEG) kontzentrazioaren azken neurketa. Kezka sortzen du konposatu horien metaketak, geroz eta handiagoa baita, eta, batez ere, kliman eragin […]
-
[:es]Buruko osasuna ikuspegi feministatik[:]
[:es]“Ez da berdina emakume eroa edo gizon eroa izatea”. Asaldura psikiatrikoak despatologizatzearen aldeko Madrilgo elkarte baten esaldia da, eta Mari Luz Esteban Galarzak aipatu zuen “Generoa, medikalizazioa eta osasun mentala” […]
-
[:es]Nanoplastikoek hesteetako mikrobioma eralda dezakete[:]
[:es]Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko ikertzaileek nanoplastikoek animalietan eragiten dituzten ondorioak aztertu dituzte berrikuspen zabal batean. Hiru bideetatik sartzen dira organismoan: elikaduraren bidez, edaten den uraren bidez eta arnasten den airearen bidez. […]